Berberine vermindert mogelijk hyperglycemie bij gebruik corticosteroïden

19 Sep, 2023

Cortisol heeft invloed op het glucosemetabolisme. Het vermindert de insulinegevoeligheid van de spier, bevordert de eiwitafbraak in de spier (wat leidt tot bouwstoffen voor de gluconeogenese in de lever) en zorgt voor een toename van glycolyse in de lever. Ook het gebruik van verschillende corticosteroïden, zoals prednison, hydrocortison en dexamethason kunnen dit effect hebben. De plantenstof berberine kan verstoringen in de suikerstofwisseling bij corticosteroïdengebruik mogelijk tegengaan.

Onderzoekers bekeken de effecten van berberine in een diermodel voor diabetes. De dieren kregen gedurende een maand het corticosteroïd dexamethason om diabetes type 2 te induceren. Vervolgens werden de dieren in verschillende groepen verdeeld en kregen zij verschillende doseringen berberine. Glucose-, insuline- en pyruvaattests werden uitgevoerd om de ontwikkeling van de diabetes te evalueren. Ook werd de vetmassa van de dieren bepaald en werden genen geanalyseerd, die betrokken zijn bij de gluconeogenese, glucoseopname en glycolyse. Berberine verbeterde de glucosehomeostase bij de diabetische muizen. Ze hadden een verbeterde glucoseklaring, een verhoogde glycolyse en glucoseopname en een verminderde gluconeogenese. De vetmassa door dexamethasongebruik nam toe, maar daalde weer toen berberine werd toegevoegd. De plantenstof verminderde obesitas en verbeterde de glucosetolerantie. Dit maakt berberine een interessant middel voor de behandeling van glucocorticoïden geïnduceerde diabetes en obesitas.

Corticosteroïden worden ingezet bij gewrichtsaandoeningen, zoals reuma, auto-immuunziekten waaronder SLE en de ziekte van Crohn, astma, COPD, huidafwijkingen en bijnierschorsinsufficiëntie. Met name injecties en sterke, lokaal toegediende corticosteroïden, zoals zalf, kunnen systemische ontregeling geven. Gebruik van berberine zou de negatieve effecten op de bloedsuikerspiegel mogelijk kunnen dempen. Klinisch onderzoek moet hier meer duidelijkheid over geven.

Bronvermelding:
Gupta, M., Rumman, M., Singh, B., Mahdi, A. A., & Pandey, S. (2023). Berberine ameliorates glucocorticoid-induced hyperglycemia: an in vitro and in vivo study. Naunyn-Schmiedeberg's Archives of Pharmacology, 1-12.