Slaapapneu
13 Feb, 2020
Door: Angélique De Beule
De totale slaapbehoefte van een volwassene bedraagt zeven à acht uur per nacht. Het aantal uren, alsook de kwaliteit van de slaap is bepalend of men al dan niet uitgerust wakker wordt. Naar schatting kampt zo’n vijf tot tien procent van de bevolking tijdens z’n slaap met frequente ademstilstanden (apneus). Stokt de adem minstens vijfmaal per uur – en telkens langer dan tien seconden – dan spreekt men van lichte slaapapneu. De ernstige variant is een AHI (Apneu Hypopneu Index) van meer dan dertig ademstilstanden per uur.1,2
Dergelijke slaaponderbrekingen worden veroorzaakt door enerzijds een blokkade ter hoogte van de luchtwegen (Obstructief Slaapapneu Syndroom) of anderzijds door een probleem met het aansturingsysteem via de hersenen, na bijvoorbeeld een herseninfarct (Centraal Slaapapneu Syndroom). Het gaat vaak gepaard met symptomen zoals snurken, stemmingswisselingen, concentratieproblemen en een slepende vermoeidheid.1,2
Obstructieve apneu neemt het sterkst toe bij mensen met metabool syndroom: een toenemende nekomtrek – groter dan 43 cm bij mannen en meer dan 38 cm bij vrouwen – zet de keelholte tijdens de slaap onder druk en verhoogt vervolgens de weerstand t.o.v. de ingeademde lucht. Omgekeerd stellen wetenschappers aan de universiteit van Milwaukee vast dat meerdere ademstilstanden de kans op stress en insulineresistentie verhogen, waardoor het lichaam minder vet verbrandt. Dat leidt onvermijdelijk tot verdere subcutane vetstapeling ter hoogte van de nek.1,2
Naast insulineresistentie en gewichtstoename lopen mensen met slaapapneu een groter risico op cardiovasculaire problemen, zoals hoge bloeddruk, hartritmestoornissen en hartinfarct. Door de beperkte luchtinstroom ontstaat er een verminderde arteriële koolzuurspanning (hypercapnie) en zuurstofafgifte (hypoxie). Dit heeft vernauwing van de slagaders tot gevolg en de kans op oxidatieve stress neemt hierdoor toe. Daarbovenop neemt de biobeschikbaarheid van stikstof af waardoor slaapapneu-patiënten meer te maken krijgen met vasculaire inflammatie en dus een verhoogde predispositie voor trombose en atherosclerose vertonen.1,2
Slaapapneu-reductie vergt in de eerste plaats een aanpassing van het voedingspatroon. Een mediterraan dieet, rijk aan groenten (vezels + antioxidanten), knoflook, verse kruiden, gezonde vetzuren zoals olijfolie en vis, zijn effectiever in het reduceren van gewicht dan een laag-vet dieet. Een gewichtsvermindering van tien procent verlaagt reeds de slaapapneu-frequentie met liefst dertig procent! Naast het schrappen van alle suiker en zetmeelproducten, kan o.a. berberine het glucose-vetmetabolisme van patiënten/cliënten met metabool overgewicht verder moduleren. Berberine-hydrochloride doorbreekt de inflammatiecirkel, heft insulineresistentie op en heeft een positief effect op de Glut-4 transporter waardoor de glucose-opname in de cel wordt bevorderd. Aanvullend dertig minuten fysieke oefeningen per dag, stimuleert de mitochondriale aanmaak en verbranding alsook de stikstofhomeostase waardoor lichaam en brein beter doorbloed geraken.2,3
Tot slot: bij het streven naar een betere nachtrust en het ontwaken met frisse energie, is het belangrijk om aandacht te schenken aan de manier van ademhaling. Volgens de Russische arts Konstatin Buyteko, veroorzaakt ademhalen door de mond, zowel overdag als tijdens het slapen, niet alleen een CO2/O2 disbalans maar verhoogt het tevens de spanning en inflammatie ter hoogte van de luchtwegen. Via de Buyteko-methode leert men opnieuw natuurlijk en rustig adem te halen waardoor de kans op slaapapneu kan worden voorkomen.4
- Framnes,S.N. et al.(2018) The Bidirectional Relationship Between Obstructive Sleep Apnea and Metabolic Disease. Front.
- Devon A. Dobrosielski et al. (2017) Diet and exercise in the management of obstructive sleep apnoea and cardiovascular disease risk. Eur Respir Rev. 2017 Jun 30; 26(144): 160110.
- Changfu Cao et al. Effects of berberine on glucose-lipid metabolism, inflammatory factors and insulin resistance in patients with metabolic syndrome Exp Ther Med. 2019 Apr; 17(4): 3009–3014
- Buyteko Clinic – Webartikel door Patrick McKeown Buteyko breathing method for snoring and obstructive sleep apnea. Geraadpleegd op 5 december 2019