De antibacteriële werking van tea tree essentiële olie

02 Dec, 2024

Door Geert De Vuyst

De 'pluizige' Australische tea tree is een legendarische klassieker in de aromatherapie. Sinds het gebruik door de Bundjalung Aboriginals werd de essentiële olie uitgebreid onderzocht. De antibacteriële, antivirale, schimmelwerende en antiprotozoaire (antiparasitaire) werking maakte van tea tree essentiële olie een breedspectrum antimicrobiële essentiële olie bij uitstek. De olie wordt verwerkt in formuleringen voor de lokale behandeling van huidaandoeningen, waarbij hoofdzakelijk ingezet wordt op de antibacteriële werking. Maar de ene bacterie is de andere niet: de olie doet het goed tegen persister-staat bacteriën, maar andere bacteriën vertonen tolerantie. De werking van de olie op een aantal andere bacteriestammen blijft onvoldoende onderzocht.

Tea tree essentiële olie (TTEO) wordt bekomen door stoomdistillatie van het blad en de eindstandige takjes van Melaleuca alternifolia, een kleine boom uit de Myrtaceae familie. De plant is inheems in het noordoosten van New South Wales en het zuiden van Queensland in Australië. De oorspronkelijke habitat is de laaggelegen, moerassige en subtropische, kustgrond rond de Clarence en Richmond rivieren. Vanaf een tot drie jaar, afhankelijk van het klimaat en de snelheid van de groei, bloeien de bomen in oktober en november met losse, wit tot crèmekleurige eindstandige aren die de bomen een 'pluizig' uiterlijk geven.¹ Het Melaleuca geslacht telt ongeveer 230 soorten, bijna allemaal inheems in Australië. Niaouli (M. quinquenervia, meerdere chemotypes) en Cajeput (M. cajuputi) zijn andere in de aromatherapie gekende soorten.

geertdevuyst.be
aroma-tijdschrift.be

Lees het gehele artikel vanaf pagina 54 in OrthoFyto 6/24.

Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.

Bronvermelding
1. Carson, C. F., Hammer, K. A., & Riley, T. V. (2006). Melaleuca alternifolia (Tea Tree) Oil: a Review of Antimicrobial and Other Medicinal Properties. Clinical Microbiology Reviews, 19(1), 50–62.
2. Homer, L. E., Leach, D., Lea, D., L, Slade L., Henry, R., & Baverstock, P. (2000). Natural variation in the essential oil content of Melaleuca alternifolia Cheel (Myrtaceae). Biochemical Systematics and Ecology, 28(4), 367–382.
3. Komaitis, M.E., Ifanti-Papatragianni, N., & Melissari-Panagiotou, E. (1992). Composition of the essential oil of marjoram (Origanum majorana L.). Food Chemistry, 45(2), 117–118.
4. Leyva-López, N., Gutiérrez-Grijalva, E., Vazquez-Olivo, G., & Heredia, J. (2017). Essential Oils of Oregano: Biological Activity beyond Their Antimicrobial Properties. Molecules, 22(6), 989.
5. Murray, M. T. (2020). Melaleuca alternifolia (Tea Tree). In Textbook of Natural Medicine - 2-Volume set. (5th ed., pp. 693-696.e1). Churchill Livingstone.
6. Lacovelli, F., Romeo, A., Lattanzio, P., Ammendola, S., Battistoni, A., La Frazia, S., Vindigni, G., Unida, V., Biocca, S., Gaziano, R., Divizia, M., & Falconi, M. (2023). Deciphering the Broad Antimicrobial Activity of Melaleuca alternifolia Tea Tree Oil by Combining Experimental and Computational Investigations. International Journal of Molecular Sciences, 24(15), 12432.
7. Alves, L. G. S., Nova, B. G. V., Assunção, R. G., Da Silva, L. C. T., Sá, G. C., Silva, L. D. S., Silva, M. A., De Santana, A. V. S., De Jesus, T. R., Lucena, F. R. C., Da Silva, M. a. D. S., Da Silva, L. C. N., Serra, I. C. P. B., & Abreu, A. G. (2024). Melaleuca alternifolia essential oil in a natural product‑based formulation: Antimicrobial and healing effects in Staphylococcus aureus‑infected wounds. European Journal of Pharmaceutics and Biopharmaceutics, 202, 114416.
8. Brun, P., Bernabè, G., Filippini, R., & Piovan, A. (2019). In Vitro Antimicrobial Activities of Commercially Available Tea Tree (Melaleuca alternifolia) Essential Oils. Current Microbiology, 76(1), 108–116.
9. Nguyen, L., DeVico, B., Mannan, M., Chang, M., Santacruz, C. R., Siragusa, C., Everhart, S., & Fazen, C. H. (2023). Tea Tree Essential Oil Kills Escherichia coli and Staphylococcus epidermidis Persisters. Biomolecules, 13(9), 1404.
10. Papadopoulos, C. J. (2006). Susceptibility of pseudomonads to Melaleuca alternifolia (tea tree) oil and components. Journal of Antimicrobial Chemotherapy, 58(2), 449–451.
11. Longbottom, C. J. (2004). Tolerance of Pseudomonas aeruginosa to Melaleuca alternifolia (tea tree) oil is associated with the outer membrane and energy‑dependent cellular processes. Journal of Antimicrobial Chemotherapy, 54(2), 386–392.
12. Orchard, A., & Van Vuuren, S. (2017). Commercial Essential Oils as Potential Antimicrobials to Treat Skin Diseases. Evidence-Based Complementary and Alternative Medicine, 2017(1).
13. Zu, Y., Yu, H., Liang, L., Fu, Y., Efferth, T., Liu, X., & Wu, N. (2010). Activities of Ten Essential Oils towards Propionibacterium acnes and PC‑3, A‑549 and MCF‑7 Cancer Cells. Molecules, 15(5), 3200–3210.
14. Sanajou, S., Özkan, R. Ü., Erkekoğlu, P., Girgin, G., & Baydar, T. (2024). Safety and possible risks of tea tree oil from a toxicological perspective. Istanbul Journal of Pharmacy, 0(0), 0.
15. Sciarrone, D., Ragonese, C., Carnovale, C., Piperno, A., Dugo, P., Dugo, G., & Mondello, L. (2010). Evaluation of tea tree oil quality and ascaridole: A deep study by means of chiral and multi heart‑cuts multidimensional gas chromatography system coupled to mass spectrometry detection. Journal of Chromatography A, 1217(41), 6422–6427.
16. Orjubin, M., Giroux, J.-M., & Anton, R. (2022). Accelerated autoxidation of essential oils: A study of oxidation resistance and protective effect of blends. American Journal of Essential Oils and Natural Products, 9(4), 28–38.
17. ATTIA. (2020). Stability of pure Australian Tea Tree Oil. www.attia.org