Bergamot essentiële olie
02 Aug, 2023
Door Geert De Vuyst
De schil van de vrucht van Bergamot, de Italiaanse citrusboom, levert een in de aromatherapie gerenommeerd plantenextract. Bergamot koudgeperste essentiële olie sluit met haar anxiolytische en kalmerende werking naadloos aan bij echte lavendel. Wat welbevinden betreft spitst het onderzoek naar de werking van bergamotextract zich toe op de vermindering van symptomen van angst, stress, dementie en op specifieke huidaandoeningen.
Bergamot (Citrus × aurantium subsp. Bergamia) is een interspecifieke hybride citrusboom met een zure vrucht (hesperidium) en is botanisch opgedeeld in de bittere sinaasappelgroep.1 Er is best wat onduidelijkheid over de precieze botanische benaming. Meerdere plantensoorten dragen dezelfde naam: wilde bergamot (Monarda fistulosa), bergamotmunt of citroenmunt (Mentha aquatica var. citrata of M. × citrata). Bergamot is van alle citrussoorten de meest Italiaanse: zo'n 90% van de wereldwijde teelt van de bergamotvrucht heeft plaats in Calabrië in Zuid-Italië, in de tip van de Italiaanse ‘laars’.2
De essentiële olie (verder: BE) wordt bekomen door koude persing van de schil en wordt volgens de ISO-standaard als koudgeperste essentiële olie benoemd. De Franse traditie hanteert de benaming essence. BE heeft een scherpe citrus-topnoot met zoete bloemige neroli-noten en kruidachtige lavendelnoten. Het Italiaans extract draagt een Europese beschermde oorsprongsbenaming (BOB).
Traditioneel gebruik. Alle aandacht van de parfum-, cosmetica- en voedingsindustrie gaat uit naar de bergamot-vruchtschil. Het vruchtvlees en bijhorend sap kunnen door de bittere smaak echter op weinig interesse rekenen. Pas in het voorbije decennium werd onderzoek gedaan naar onder meer de ontstekingsremmende werking van de flavonoïdefractie van bergamotsap.3
De theeblaadjes in de Earl Grey thee worden gearomatiseerd met BE en het extract is een befaamd ingrediënt van de klassieke Eau de cologne. Daar heeft het een plaats naast andere topnoten zoals zoete sinaasappel, citroen en neroli, en petit-grain van de bittere sinaasappel.
Lees het gehele artikel vanaf pagina 36 in OrthoFyto 4/23.
Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.
Bronvermelding:
1. Valussi, M., Donelli, D., Firenzuoli, F., & Antonelli, M. (2021). Bergamot Oil: Botany, Production, Pharmacology. Encyclopedia, 1(1), 152–176.
2. Navarra, M., Mannucci, C., Delbò, M., & Calapai, G. (2015). Citrus bergamia essential oil: from basic research to clinical application. Frontiers in Pharmacology, 6.
3. Risitano R., Currò M., Cirmi S., Ferlazzo N., Campiglia P., Caccamo D., Ientile R., & Navarra M. (2014). Flavonoid Fraction of Bergamot Juice Reduces LPS Induced Inflammatory Response through SIRT1 Mediated NF κB Inhibition in THP 1 Monocytes. PLoS ONE, 9(9), e107431.
4. Ellena, Jean-Claude, & Paillès, Lionel (2021). Petit lexique des amateurs épris d’odeurs et de parfums. Actes Sud. ISBN 978-2330151638
5. González-Mas, M. C., Rambla, J. L., López-Gresa, M. P., Blázquez, M. A., & Granell, A. (2019). Volatile Compounds in Citrus Essential Oils: A Comprehensive Review. Frontiers in Plant Science, 10.
6. Scuteri, D., Rombolà, L., Morrone, L. A., Bagetta, G., Sakurada, S., Sakurada, T., Tonin, P., & Corasaniti, M. T. (2019). Neuropharmacology of the Neuropsychiatric Symptoms of Dementia and Role of Pain: Essential Oil of Bergamot as a Novel Therapeutic Approach. International Journal of Molecular Sciences, 20(13), 3327.
7. Quetglas-Llabrés, M. M., Quispe, C., Herrera-Bravo, J., Catarino, M. D., Pereira, O. R., Cardoso, S. M., Dua, K., Chellappan, D. K., Pabreja, K., Satija, S., Mehta, M., Sureda, A., Martorell, M., Satmbekova, D., Yeskaliyeva, B., Sharifi-Rad, J., Rasool, N., Butnariu, M., Bagiu, I. C., Bagiu, R. V., & … Cho, W. C. (2022). Pharmacological Properties of Bergapten: Mechanistic and Therapeutic Aspects. Oxidative Medicine and Cellular Longevity, 2022, 1-10.
8. Dugrand-Judek, A., Olry, A., Hehn, A., Costantino, G., Ollitrault, P., Froelicher, Y., & Bourgaud, F. (2015). The Distribution of Coumarins and Furanocoumarins in Citrus Species Closely Matches Citrus Phylogeny and Reflects the Organization of Biosynthetic Pathways. PLoS ONE, 10(11).
9. The International Fragrance Association (IFRA) (2020). Bergamot oil expressed, Amendment 49.
10. Orjubin, M., Giroux, J.-M., & Anton, R. (2022). Accelerated autoxidation of essential oils: A study of oxidation resistance and protective effect of blends. American Journal of Essential Oils and Natural Products, 9(4), 28–38.