Onze verbondenheid met planten

09 Apr, 2020

Door: Karlien Bongers

Mensen zijn afhankelijke wezens. Niet alleen voor voedsel en onderdak of om ons te beschermen tegen gevaren, ook om kinderen, ouderen en zieken te verzorgen. Afhankelijkheid van andere mensen had als evolutionair effect dat positieve interacties ook positieve fysiologische effecten kregen. We zijn niet alleen afhankelijkheid van de groep maar van alles wat ons omringt. De lucht die we inademen, het water dat we drinken en de omgeving die ons middelen geeft om een onderdak te bouwen, ons te voeden, te verwarmen én onszelf te genezen.

Met meer publieke aandacht voor duurzaamheid en milieu is er de laatste jaren ook meer interesse voor het gebruik van ‘natuurlijke’ producten. De vrije verkoop van vitaminen en supplementen is sterk toegenomen¹ waaraan in 2012 volgens de Europese koepelorganisatie zo’n 550 miljoen euro werd besteed.
In de afgelopen jaren is veel onderzoek gedaan naar de werkende bestanddelen van (kruiden)supplementen, mogelijke toxische eigenschappen en interacties met reguliere geneesmiddelen. Daarmee is meer duidelijkheid gekomen welk (kruiden)supplement veilig en effectief zou kunnen zijn bij welke ziekte of aandoening. Een dergelijke reductionistische zienswijze gaat echter voorbij aan de historische en fysieke context waarin het gebruik van mineralen en planten is ontstaan; er wordt geen rekening gehouden met hun helende energie die voor traditionele genezers vanzelfsprekend is. Daarnaast komt veel onderzoek uit Azië en de vraag is of de resultaten van dat onderzoek geëxtrapoleerd mogen worden naar bijvoorbeeld Europa. Ons Europese genetisch profiel, standaardvoedsel en leefomgeving is immers anders dan in Azië.

In Nederland behoorden Panax ginseng en Ginkgo biloba in 2017 tot de meest verkochte kruidensupplementen. Hoeveel daarvan op eigen initiatief werd gekocht of werd voorgeschreven door zorgverleners is onbekend. (Pre)klinische wetenschappelijke studies hebben laten zien dat het wortelextract van Panax ginseng niet alleen anti-oxidatief, immunomodulerend en anticarcinogeen werkt maar ook antimicrobiële en endocriene effecten heeft. Van ginseng ‘weten’ we dat het de levensenergie versterkt en daardoor een soort allesgenezer is.

1. Jeurissen SMF, Buurma-Rethans EJM, Beukers MH, Jansen-van der Vliet M, van Rossum CTM, Sprong RC. Consumption of plant food supplements in the Netherlands. Food Funct. 2018; 24;9(1):179-190
2. Koonin EV. The incredible expanding ancestor of eukaryotes. Cell. 2010;140(5):606–608.
3. WHO traditional medicine strategy: 2014-2023; December 2013
4. Flexner A. Medical education in the United States and Canada. From the Carnegie Foundation for the Advancement of Teaching, Bulletin Number Four, 1910. Bull World Health Organ. 2002;0(7):594-602
5. Bussmann RW. The globalization of traditional medicine in northern Peru: from shamanism to molecules. Evid Based Complement Alternat Med. 2013;2013:291903