Voedingsadviezen bij maagklachten
12 Oct, 2020
Door: Henny de Lint
Een serieuze aandoening die tot maagklachten leidt is een maagzweer. De bacterie Helicobacter pylori wordt beschouwd als de veroorzaker. Sinds veertig jaar zijn er reguliere medicijnen voor. Maar er is daarnaast nog steeds een heel scala aan voedingsmiddelen om het probleem aan te pakken. Oók in te zetten bij andere maagklachten.
De bekendste en misschien venijnigste oorzaak van maagklachten is een maagzweer. Voor de behandeling ervan was tot omstreeks 1980 een dieet van groot belang. Bedrust en regelmatige toediening van (karne)melk moesten de pH van de maaginhoud zo hoog mogelijk houden. Hielp dat onvoldoende dan volgde een operatie: vagotomie of maagresectie. De Sippy-kuur (1915) en het liberalere Meulengracht-dieet werden ‘de behandeling met voedsel’ genoemd; voedsel dat veel calcium bevat (zuivel), kleine porties op geregelde tijden en op lichaamstemperatuur (37-40°C) en rustig eten.1,2 In de jaren vijftig en zestig verschenen publicaties met bewijs dat deze diëten toch niet effectief waren.
Naast de diëten werd rauw koolsap geadviseerd, want die bevat vitamine U, afgeleid van het Engelse ulcer (zweer). Maar dat S-methylmethionine bleek officieel geen vitamine te zijn. En het is de vraag of dit nu de stof is met mogelijk gunstige werking bij maagzweren of wellicht de combinatie van alle positieve voedingsstoffen in kool. Daar is nooit goed onderzoek naar gedaan. Met de komst van de H2-receptor blokkerende medicatie (1980) werd de kans op genezing groter, waardoor de aandacht voor diëten wegzakte. En na de ontdekking (1983) dat de bacterie Helicobacter pylori de belangrijkste oorzaak is van een zweer in de maag (ulcus ventriculi) of twaalfvingerige darm (ulcus duodeni),3 worden er bij maagzweren bijna geen voedingsadviezen meer gegeven. Hooguit om te voorkomen dat mensen uit angst voor pijn een verkeerde voeding kiezen.
Een tweede oorzaak, naast helicobacter, is het gebruik van aspirine en andere ontstekingsremmende pijnstillers – de NSAID’s – die de weerstand van de maag tegen zuur verlagen door de vorming van prostaglandines te remmen. Wie een maagzweer heeft gehad, moet uiterst voorzichtig zijn met deze pijnstillers.
- Groen J. (1942) Standaard voeding en standaard diëten. Handleiding voor artsen, studenten en diëtistes. Scheltema, Holkema’s boekhandel
- Zuster Benedicto.(1949) Richtlijnen bij de toepassing van diëten. Uitgeverij de Koepel, Nijmegen
- Maag Lever Darm Stichting Maagzweer. Geraadpleegd op 25 mei via www.mlds.nl/ziekten/maagzweer
- Kathryn P., Gaddy J.A. Nutrition and Helicobacter pylori: Host Diet and Nutritional Immunity Influence Bacterial Virulence and Disease Outcome. Gastroenterol Res Pract. 2016; 2016: 3019362