Fytotherapie bij veneuze insufficiëntie
14 Nov, 2024
Chronische veneuze insufficiëntie (CVI) is een veelvoorkomend probleem dat 20-80 procent van de wereldbevolking treft. Vooral de aderen van de onderste ledematen zijn aangedaan. Risicofactoren zijn onder andere leeftijd, geslacht, obesitas, zwangerschap en langdurig staan. Pathofysiologische veranderingen bestaan uit een verhoogde veneuze druk, endotheliale disfunctie en klepinsufficiëntie. Dit leidt tot terugvloei en spataderen en kan de microcirculatie beïnvloeden, waardoor capillaire disfunctie, vochtlekkage en chronische ontsteking ontstaan. Uiteindelijke symptomen zijn oedeem en in ernstigere gevallen veneuze ulcera. Verschillende planten kunnen symptomen verlichten en vasculaire schade vertragen bij CVI, zo blijkt uit een geüpdatete review in het journal Fitoterapia.
Flavonoïden en saponinen, aanwezig in planten zoals kastanje (Aesculus hippocastanum), druiven (Vitis vinifera) en ginkgo (Ginkgo biloba), spelen een belangrijke rol in de therapie. Kastanje bevat aescine, bekend om zijn ontstekingsremmende en anti-oedemateuze eigenschappen, wat de veneuze tonus verbetert en zwelling vermindert. Druivenbladeren verbeteren de circulatie en verlichten beenklachten. Ginkgo biloba ondersteunt de endotheelfunctie. Er zijn echter bijwerkingen, zoals huidirritatie en interacties met medicijnen zoals anticoagulantia, die in acht moeten worden genomen voorafgaand aan de inzet van de planten. Melilotus officinalis (gele zoetklaver) wordt gebruikt bij circulatiestoornissen, vanwege de werking van coumarinen, flavonoïden en saponinen. Het verbetert de circulatie en vermindert oedeem, maar kan allergische reacties veroorzaken en moet voorzichtig worden gebruikt in combinatie met bloedverdunners. Ruscus aculeatus (stekelige muizendoorn) wordt gebruikt bij de behandeling van spataderen en heeft meerdere therapeutische voordelen. Het staat bekend om zijn venotonische werking en het stimuleren van de doorbloeding. Stekelige muizendoorn heeft ook ontstekingsremmende eigenschappen en kan oedeem verminderen. De actieve bestanddelen, zoals saponinen en flavonoïden, dragen bij aan het versterken van de bloedvaten en het verminderen van zwellingen.
De geüpdatete review waarin uitgebreid wordt ingegaan op de farmacologische effecten van de verschillende kruiden, bij welke symptomen welke specifieke kruiden effectief zijn en de mogelijke interacties en contra-indicaties is hier terug te lezen.
Bronvermelding:
Bencsik, T., Balázs, V. L., Farkas, Á., Csikós, E., Horváth, A., Ács, K., ... & Horváth, G. (2024). Herbal drugs in chronic venous disease treatment: An update. Fitoterapia. 2024 Oct 16;179:106256. Epub ahead of print.