De invloed van hormonen op cognitie

13 Jun, 2019

Door: Karlien Bongers

Elk organisme probeert zijn complexe systemen in balans te houden. Dat gaat voor het overgrote deel automatisch of onbewust. Specifieke hormonen, neurotransmitters, hebben daarin een sleutelrol. Zij sturen prikkels naar bepaalde hersenkernen, die de informatie opslaan en wegen. Dat moet leiden tot een herstel van de balans.

Of het nu gaat om eencellige organismen, insecten, planten, vogels of zoogdieren; om te (over)leven zullen ze allemaal zowel gevaren als groeimogelijkheden dienen te herkennen. Ze zullen proberen te vluchten voor gevaar of zich te beschermen tegen bedreiging; ze worden aangetrokken door voedsel en voortplantingskansen. Zoals de plant die beschermstoffen maakt tegen insecten en naar de zon groeit, of een muis die wegrent voor een kat, dan wel aangetrokken wordt door een stukje kaas of een veilig holletje.
Zo is het ook met de mens. We hebben de neiging de schaduw op te zoeken als het te warm is, boze gezichten te voorkomen of te ontwijken en we streven naar het vinden van een veilige haven met lekker eten en goed gezelschap.
Om te beslissen of we iets moeten mijden of kunnen benaderen scant het brein voortdurend de omgeving en het lichaam op verandering, waardoor de zenuwcellen in het brein vijf tot acht keer per seconde worden bijgesteld. Omdat de verwerkingscapaciteit van onbewuste processen naar schatting 200.000 keer zo groot is als het bewuste denken, verloopt dit proces van aanpassing voor het overgrote deel volledig onbewust. En dat is maar goed ook; we moeten immers snel reageren om gevaren uit de weg te kunnen gaan en kansen te benutten.
We ontvangen signalen uit de omgeving via de zintuigen: pijn via gevoelszenuwen in de huid, smaak en geur via papillen in de mond, respectievelijk neus, beelden via de staafjes en kegeltjes in de ogen en geluid via de trilharen van het oor. Daarnaast ontvangt het brein informatie over de plaats van het lichaam in de ruimte via zenuwvezels in het bewegingsapparaat en het evenwichtsorgaan in het binnenoor. Het hart lijkt elektromagnetische golven uit de omgeving te kunnen ontvangen en die informatie via zenuwsignalen naar het brein te versturen.¹

Meer informatie: www.karlienbongers.nl, www.stibig.nl

Lees het gehele artikel vanaf pagina 18 in OrthoFyto 3/19

Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50

Bronvermelding:

1 Pereira VH, Cerqueira JJ, Palha JA, Sousa N. Stressed brain, diseased heart: A review on the pathophysiologic mechanisms of neurocardiology. International Journal of Cardiology. 2013; 166(1): 30-37.
- Veel van de overige genoemde feiten en cijfers zijn te vinden in:
* Ali SA, Begum T, Reza F. Hormonal Influences on Cognitive Function. Malays J Med Sci. 2018;25(4):31–41.
* Lupien SJ, McEwen BS, Gunnar MR, Heim C. Effects of stress throughout the lifespan on the brain, behaviour and cognition. Nature Reviews Neuroscience. 2009;10: 434–445