Fyto-oestrogenen en borstkanker

13 Jun, 2019

Door: Vera van Randwijck

De claim dat plantaardige oestrogenen borstkanker kunnen voorkomen of remmen is al oud. Na vele onderzoeken blijken fyto-oestrogenen inderdaad in het menselijk lichaam mede een oestrogene werking hebben. Hoe het werkt is nog niet volledig opgeklaard; fyto-oestrogenen hebben op meerdere plekken en op meerdere manieren effect. In vitro-onderzoek toont zowel remming als stimulatie van borstkanker aan, humaan onderzoek laat vaak geen of een licht borstkanker-verlagend effect zien.

Op het gebied van borstkanker is inmiddels veel onderzoek gedaan naar de rol van fyto-oestrogenen in de ontwikkeling of juist remming van borstkanker. Deze plantaardige stoffen hebben een structuur die lijkt op 17bèta-oestradiol. Men raakte in deze stoffen geïnteresseerd omdat in landen waar veel sojaproducten gegeten worden (Azië) er van oudsher weinig borstkanker voorkomt. Daarbij kwam dat volgende generaties van de vrouwen die uit deze regio naar het Westen emigreerden precies dezelfde kans op borstkanker ontwikkelden als de andere bewoners. Wat zijn fyto-oestrogenen? We kunnen ze opsplitsen in vier hoofdgroepen:

• Isoflavonen zoals genisteïne en daïdzeïne, aanwezig in sojabonen en andere peulvruchten, bessen, wijn, granen en noten.
• Lignanen zoals arctigenin en enterolacton, met name componenten van de celwand van vezelrijke voeding als bessen, zaden (lijnzaad), granen, noten en fruit.
• Coumestanen zoals coumestrol in alfalfakiemen, tuinkers en sojaboonkiemen.
• Stilbeen-derivaten zoals resveratrol, o.a. in noten en rode druiven, dus ook in wijn.

Verreweg het meeste onderzoek is gedaan met de isoflavonen genisteïne en daïdzeïne, twee fyto-oestrogenen die met name in soja voorkomen.

Lees het gehele artikel vanaf pagina 12 in OrthoFyto 3/19

Wilt u het hele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50

Bronvermelding:

1. Hsieh, Chia-Jung, Ya-Ling Hsu, Ya-Fang Huang, and Eing-Mei Tsai. ‘Molecular Mechanisms of Anticancer Effects of Phytoestrogens in Breast Cancer.’ Current Protein & Peptide Science 19, no. 3 (January 4, 2018).
2. Rice, S., & Whitehead, S. A. (2006). Phytoestrogens and breast cancer – promoters or protectors? Endocrine-Related Cancer, 995–1015.
3. Deroo, B. J., & Korach, K. S. (2006). Estrogen receptors and human disease. The Journal of Clinical Investigation, 116(3), 561–570.
4. Lecomte, Sylvain, Florence Demay, François Ferrière, Farzad Pakdel, Sylvain Lecomte, Florence Demay, François Ferrière, and Farzad Pakdel. ‘Phytochemicals Targeting Estrogen Receptors: Beneficial Rather Than Adverse Effects?’ International Journal of Molecular Sciences 18, no. 7 (June 28, 2017): 1381.
5. Ziaei, Samira, and Reginald Halaby. ‘Dietary Isoflavones and Breast Cancer Risk.’ Medicines (Basel, Switzerland) 4, no. 2 (April 7, 2017).
6. Rafii, F. The Role of Colonic Bacteria in the Metabolism of the Natural Isoflavone Daidzin to Equol. Metabolites 2015, 5(1), 56-73;
7. Lampe, Johanna W. ‘Emerging Research on Equol and Cancer.’ The Journal of Nutrition 140, no. 7 (July 1, 2010): 1369S–1372S.
8. Basu, Paramita, and Camelia Maier. ‘Phytoestrogens and Breast Cancer: In Vitro Anticancer Activities of Isoflavones, Lignans, Coumestans, Stilbenes and Their Analogs and Derivatives.’ Biomedicine & Pharmacotherapy 107 (November 2018): 1648–66.
9. Anandhi Senthilkumar, Harini, Jimmie E. Fata, and Edward J. Kennelly. ‘Phytoestrogens: The Current State of Research Emphasizing Breast Pathophysiology.’ Phytotherapy Research 32, no. 9 (September 2018): 1707–19.
10. Nechuta, Sarah J, Bette J Caan, Wendy Y Chen, Wei Lu, Zhi Chen, Marilyn L Kwan, Shirley W Flatt, et al. ‘Soy Food Intake after Diagnosis of Breast Cancer and Survival: An in-Depth Analysis of Combined Evidence from Cohort Studies of US and Chinese Women.’ The American Journal of Clinical Nutrition 96, no. 1 (July 1, 2012): 123–32. doi:10.3945/ajcn.112.035972.
11. Chi, F., Wu, R., Zeng, Y.-C., Xing, R., Liu, Y., & Xu, Z.-G. (2013). Post-diagnosis soy food intake and breast cancer survival: a meta-analysis of cohort studies. Asian Pacific Journal of Cancer Prevention : APJCP, 14(4), 2407–2412.
12. Touillaud, Marina, Amandine Gelot, Sylvie Mesrine, Catherine Bennetau-Pelissero, Françoise Clavel-Chapelon, Patrick Arveux, Fabrice Bonnet, Marc Gunter, Marie-Christine Boutron-Ruault, and Agnès Fournier. ‘Use of Dietary Supplements Containing Soy Isoflavones and Breast Cancer Risk among Women Aged >50 y: A Prospective Study.’ The American Journal of Clinical Nutrition, March 4, 2019. doi:10.1093/ajcn/nqy313.
13. Messina, M. (2016). Impact of Soy Foods on the Development of Breast Cancer and the Prognosis of Breast Cancer Patients. Complementary Medicine Research, 23(2), 75–80.
14. Rock, Cheryl L., Colleen Doyle, Wendy Demark-Wahnefried, Jeffrey Meyerhardt, Kerry S. Courneya, Anna L. Schwartz, Elisa V. Bandera, et al. ‘Nutrition and Physical Activity Guidelines for Cancer Survivors.’ CA: A Cancer Journal for Clinicians 62, no. 4 (2012): 242–74.