Het Epstein-Barr virus: hoe houden we de klachten onder controle?
06 Feb, 2024
Door Alexander Korbee
Het Epstein-Barr virus (EBV) is een van de meest voorkomende virussen ter wereld, dat bijna 90-95% van de volwassenen heeft geïnfecteerd. Meestal veroorzaakt een EBV-infectie geen symptomen, maar bij een gecompromitteerd immuunsysteem kan de infectie leiden tot mononucleosis (Pfeiffer). Dit kan gepaard gaan met symptomen zoals vermoeidheid, keelpijn, koorts en lymfadenopathie. EBV kan bovendien latent in het lichaam aanwezig blijven en triggers die werking van het immuunsysteem verminderen, kunnen de EBV-infectie reactiveren. Dit kan leiden tot het chronisch vermoeidheidssyndroom (CVS), auto-immuunziekten en bepaalde vormen van kanker.
Het Epstein-Barr virus (EBV) is een type herpesvirus dat herpesvirus 4 wordt genoemd. Het is een dubbelstrengs DNA-virus dat B-lymfocytencellen infecteert. Het EBV hoort bij de herpesvirusfamilie, waartoe ook HSV-1 (koortslip), HSV-2 (herpes genitalis), varicella-zostervirus (waterpokken en gordelroos) en het cytomegalovirus behoren. EBV is zeer besmettelijk en wordt verspreid via speeksel bij zoenen ('kissing disease’), contact met geïnfecteerde voorwerpen en bloed en sperma tijdens seksueel contact, bloedtransfusies en orgaantransplantaties.
Zodra EBV het lichaam binnendringt, kan het jarenlang, zelfs tientallen jaren, in de B-lymfocytencellen sluimeren zonder symptomen te veroorzaken. Na de initiële infectie wordt EBV normaal gesproken snel onder controle gehouden. Uiteindelijk gaat het in de sluimerstand door het werk van gespecialiseerde CD4+-T-lymfocyten. Soms kan het EBV reactiveren, bijvoorbeeld vanwege hoge stressniveaus, een ontoereikend immuunsysteem of chronische infecties van onder meer mycoplasma pneumoniae, chlamydia pneumoniae, human herpesvirus 6 (HHV-6), cytomegalovirus (CMV) & varicella zoster virus (VZV). Dit kan ook door andere oorzaken zoals blootstelling (glyfosaat of chemische toxines), schimmelbelasting (Aspergillus), nutriëntentekorten (zink en selenium), antibiotica, hormonale veranderingen (menopauze), een leaky gut, inflammatoire aandoeningen en immunosuppressieve medicatie.
Lees het gehele artikel vanaf pagina 22 in OrthoFyto 1/24.
Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.
Bronvermelding:
1. RIVM Richtlijn ziekte van Pfeiffer. Geraadpleegd op 8 december 2023 via lci.rivm.nl/richtlijnen/pfeiffer-ziekte-van
2. Centers for disease control and Prevention(CDC)(2020). Epstein-Barr Virus and Infectious Mononucleosis. Geraadpleegd op 8 december 2023 via www.cdc.gov/epstein-barr/about-ebv.html
3. Pennsylvania Department of Health. Epstein Barr virus fact sheet. (2016) Geraadpleegd via www.health.pa.gov/topics/Documents/Diseases%20and%20Conditions/Epstein-Barr%20Virus%20.pdf
4. Khanna R (2015). Kissing the Epstein-Barr virus goodbye? Australia Academy of Science. Geraadpleegd op 8 december 2023 via www.science.org.au/curious/people-medicine/epstein-barr-virus
5. National Institute of Environmental Health Sciences (2022). Autoimmune diseases. Geraadpleegd op 8 december 2023 via www.niehs.nih.gov/health/topics/conditions/autoimmune/index.cfm
6. Cusick MF, Libbey JE, Fujinami RS. Molecular mimicry as a mechanism of autoimmune disease. Clin Rev Allergy Immunol. 2012 Feb;42(1):102-11.
7. Fujinami RS, von Herrath MG, Christen U, Whitton JL. Molecular mimicry, bystander activation, or viral persistence: infections and autoimmune disease. Clin Microbiol Rev. 2006 Jan;19(1):80-94.
8. Lanzavecchia A. How can cryptic epitopes trigger autoimmunity? J Exp Med. 1995 Jun 1;181(6):1945-8.
9. Cincinnati Children’s Hospital (2018). ‘Mono’ Virus Linked to Seven Serious Diseases. Geraadpleegd op 8 december 2023 via www.cincinnatichildrens.org/news/release/2018/mono-virus
10. Cohen JI. Optimal treatment for chronic active Epstein-Barr virus disease. Pediatr Transplant. 2009 Jun;13(4):393-6.
11. Klocking R, Helbig, B (2013). Medical Aspects and Applications of Humic Substances' Regarding the Antiviral Activity of Humic Substance. Geraadpleegd op 8 december 2023 via www.clinicaleducation.org/news/medical-aspects-and-applications-of-humic-substances-regarding-the-antiviral-activity-of-humic-substance
12. Disalvo D (2017). How Breathing Calms Your Brain. Geraadpleegd op 8 december 2023 via www.psychologytoday.com/us/blog/neuronarrative/201712/how-breathing-calms-your-brain
13. Matzo, Marianne PhD, GNP-BC, FAAN. Music and Stress Reduction. AJN, American Journal of Nursing 109(12):p 40, December 2009.
14. Landais, E., Saulquin, X., & Houssaint, E. (2005). The human T cell immune response to Epstein-Barr virus. The International journal of developmental biology, 49(2-3), 285–292.
15. Hatton OL, Harris-Arnold A, Schaffert S, Krams SM, Martinez OM. The interplay between Epstein-Barr virus and B lymphocytes: implications for infection, immunity, and disease. Immunol Res. 2014 May;58(2-3):268-76.
16. Okano, M., & Gross, T. G. (2012). Acute or chronic life-threatening diseases associated with Epstein-Barr virus infection. The American journal of the medical sciences, 343(6), 483–489.
17. Cancer Research UK (2014). Developing a vaccine for the Epstein-Barr Virus could prevent up to 200,000 cancers globally say experts. Geraadpleegd op 8 december 2023 via news.cancerresearchuk.org/2014/03/24/developing-a-vaccine-for-the-epstein-barr-virus-could-prevent-up-to-200000-cancers-globally-say
18. Klein, E., Kis, L. & Klein, G. Epstein–Barr virus infection in humans: from harmless to life endangering virus–lymphocyte interactions. Oncogene 26, 1297–1305 (2007).
19. American Cancer Society (2023). Viruses that Can Lead to Cancer. Geraadpleegd op 8 december 2023 via www.cancer.org/cancer/cancer-causes/infectious-agents/infections-that-can-lead-to-cancer/viruses.html
20. NIH (2018). Epstein-Barr virus and autoimmune diseases. Geraadpleegd op 8 december 20.23 via www.nih.gov/news-events/nih-research-matters/epstein-barr-virus-autoimmune-diseases
21. Klutts, J. S., Ford, B. A., Perez, N. R., & Gronowski, A. M. (2009). Evidence-based approach for interpretation of Epstein-Barr virus serological patterns. Journal of clinical microbiology, 47(10), 3204–3210.
22. Lupo, J., Truffot, A., Andreani, J., Habib, M., Epaulard, O., Morand, P., & Germi, R. (2023). Virological Markers in Epstein-Barr Virus-Associated Diseases. Viruses, 15(3), 656.