Middenoorontsteking bij jonge kinderen
10 Oct, 2024
Door Claudia van Wezel
Middenoorontsteking is een van de meest voorkomende infecties van de bovenste luchtwegen in de kindertijd. Een middenoorontsteking kan ontstaan wanneer pathogenen de overhand krijgen in het microbioom van de bovenste luchtwegen. Hierbij is er altijd sprake van een samenhang met de afweer en residente microbiota van het kind. Het is daarom van belang dat er bij middenoorontstekingen verder gekeken wordt dan alleen naar de ontsteking op zich.
Middenoorontsteking is een multifactoriële aandoening waarvan de pathogenese nog niet helemaal duidelijk is.1 We onderscheiden de acute middenoorontsteking, met pijn en koorts, en otitis media met effusie (OME) waarbij gehoorverlies optreedt en uiteindelijk ook taalachterstand kan ontstaan. OME kan chronisch worden en complicaties geven.
Bij een (dreigende) middenoorontsteking is het goed om terughoudend te zijn met het inzetten van een antibioticum.3 Het werkt vaak even goed om geen antibioticum te geven.4 Het nadeel is dat een antibioticakuur langdurig de balans in het microbioom van een kind kan verstoren, waardoor de weerstand omlaaggaat en er vervolgens nieuwe infecties kunnen optreden. Rust, gezonde voeding en voldoende drinken, en weerstandsverhogende micronutriënten, zoals vitamine C en D en zink, kunnen ondersteunen. Om koorts te verlagen geef ik ouders wel de tip hun kind, voorzichtig, met de beentjes tot aan de knieën in water te zetten wat 1 graad hoger is dan de koorts. Voorwaarden hierbij zijn uiteraard dat de koorts niet te hoog is, en een kind de hoge temperatuur goed verdraagt. Om oorpijn te verminderen kan het bedje aan het hoofdeind wat hoger gezet worden. Bij beginnende oorontsteking kan de pijn verlicht worden door zachtjes het gebied rond het oor in te masseren met kamille- of lavendelolie. Zetpillen, geschikt voor kinderen, zoals kamille of een complex van Belladonna D2, Calcarea carbonica ostrearum D8, Chamomilla D1, Plantago major D3 en Pulsatilla pratensis D2 (Viburcol) kunnen eveneens pijnstillend werken. Een dubbelblind onderzoek in een polikliniek liet zien dat oordruppels op olijfoliebasis, met knoflook, koningskaars, sint-janskruid, calendula, lavendel en vitamine E, beter werken tegen oorpijn dan verdovende oordruppels met of zonder amoxicilline.5
Lees het gehele artikel vanaf pagina 22 in OrthoFyto 5/24.
Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.
Bronvermelding:
1. Schilder AGM, Chonmaitree T, Cripps AW, Rosenfeld RM, Casselbrant ML, Haggard MP, Venekamp RP. Otitis media. Nature Reviews Disease Primers. 2016 September 8. 2:16063.
2. Van den Broek MFL, De Boeck I, Kiekens F, Boudewyns A, Vanderveken OM, Lebeer S. Translating Recent Microbiome Insights in Otitis Media into Probiotic Strategies. Clinical Microbiology Reviews. 2019 July 3;32(4):00010-18.
3. Damoiseaux RAMJ, Venekamp RP, Eekhof JAH, Bennebroek Gravenhorst FM, Schoch AG, Burgers JS, Bouma M, Wittenberg J (2024, mei). Otitis media acuta bij kinderen. NHG-richtlijnen. Geraadpleegd op 14 augustus 2024, van richtlijnen.nhg.org/standaarden/otitis-media-acuta-bij-kinderen
4. Spiro DM, Tay KY, Arnold DH, Dziura JD, Baker MD, Shapiro ED. Wait-and-see prescription for the treatment of acute otitis media: a randomized controlled trial. JAMA. 2006 Sep 13;296(10):1235-41.
5. Michael Sarrell E, Avner Cohen H, Kahan E. Naturopathic Treatment for Ear Pain in Children. Pediatrics. 2003 May 1;111(5):574-579
6. Folino F, Ruggiero L, Capaccio P, Coro I, Aliberti S, Drago L, Marchisio P, Torretta S. Upper Respiratory Tract Microbiome and Otitis Media Intertalk: Lessons from the Literature. Journal of Clinical Medicine. 2020 Sep 2;9(9):2845.
7. Dietert RR, Piepenbrink MS. The managed immune system: protecting the womb to delay the tomb. Human & Experimental Toxicology. 2008 Feb;27(2):129-34.
8. Werthmann K. Die chronische Infektanfälligkeit des Kindes, Erfahrungsheilkunde 3/1994. Haug-Verlag Heidelberg.
9. Buscail C, Chevrier C, Serrano T, Pelé F, Monfort C, Cordier S, Viel JF. Prenatal pesticide exposure and otitis media during early childhood in the PELAGIE mother-child cohort. Occupational and Environmental Medicine 2015;72(12):837-844.
10. Branger B, Bainier A, Martin L, Darviot E, Forgeron A, Sarthou L, Wagner AC, Blanchais T, Brigly T, Troussier F. Breastfeeding and respiratory, ear and gastro-intestinal infections, in children, under the age of one year, admitted through the paediatric emergency departments of five hospitals. Frontiers in Pediatrics. 2023 Feb 15;10:1053473.
11. Arroyave CM. Otitis media recurrente con efusión y alergia a los alimentos en pacientes pediátricos [Recurrent otitis media with effusion and food allergy in pediatric patients]. Revista Alergia Mexico. 2001 Sep-Oct;48(5):141-4.
12. Nsouli TM, Nsouli SM, Linde RE, O'Mara F, Scanlon RT, Bellanti JA. Role of food allergy in serous otitis media. Annals of Allergy, Asthma & Immunology. 1994 Sep;73(3):215-9.
13. Maris H. Gluten & koemelk. De link met gezondheidsklachten. Vorthex Aequo bvba, 2012. ISBN 9789081906111.
14. Calatayud-Sáez, FM, Calatayud B, Calatayud A. Effects of the Traditional Mediterranean Diet in Patients with Otitis Media with Effusion. Nutrients. 2021 June 24; 13(7), 2181.
15. Della Volpe A, Ricci G, Ralli M, Gambacorta V, De Lucia A, Minni A, Pirozzi C, Paccone M, Pastore V, Di Stadio A. The effects of oral supplements with Sambucus nigra, Zinc, Tyndallized Lactobacillus acidophilus (HA122), Arabinogalactans, vitamin D, vitamin E and vitamin C in otitis media with effusion in children: a randomized controlled trial. European Review for Medical and Pharmacological Sciences. 2019 Jul;23(14):6360-6370.
16. Lebeer S, De Keersmaecker SCJ, Verhoeven TLA, Fadda AA, Marchal K, Vanderleyden J. Functional analysis of luxS in the probiotic strain Lactobacillus Rhamnosus GG reveals a central metabolic role important for growth and biofilm formation. Journal of Bacteriology. 2007 February 1;189:860:871.
17. Van Wezel C. Het kind als client in de orthomoleculaire praktijk. OrthoFyto . 2019 Oktober 7;24(5):18:23.
18. Hooker B, Miller NZ. Analysis of health outcomes in vaccinated and unvaccinated children: Developmental delays, asthma, ear infections and gastrointestinal disorders. SAGE Open Medicine. 2020 May 27;8:2050312120925344.