Mitochondriale dysfunctie bij PEM na postvirale infecties

26 Nov, 2024

Door Margot Lodewijk

Mensen met postvirale syndromen ervaren op allerlei vlakken klachten, zoals vermoeidheid, hersenmist, kortademigheid en post-exertionele malaise (PEM). Rob Wüst is bewegingswetenschapper aan de VU Amsterdam en doet onderzoek naar de spierveranderingen bij PEM. Normaal gesproken verbetert beweging de mitochondriale functie, maar bij PEM gebeurt het tegenovergestelde. Dan ontstaat er juist langdurige verergering van klachten. Het is nog niet duidelijk hoe dit komt, maar er worden wel allerlei hypothesen onderzocht.

In zijn hele carrière gaat het over mitochondriën, geeft Rob Wüst aan. ‘Als bewegingswetenschapper kijk ik vooral naar inspanning en wat er dan fout kan gaan in de spieren. We richten ons op de stofwisseling in de spieren, en daarvan zijn mitochondriën de grootste component. Ik weet hoe deze energiefabriekjes werken en wat de consequenties zijn als er iets fout gaat. Om de mitochondriale functie te verbeteren, kunnen als therapie vooral inspanning en voeding goed werken. En daar zit nou juist het probleem bij mensen met post-exertionele malaise (PEM). Bij hen helpt beweging juist niet. Om mitochondriale verbetering en vermeerdering van het aantal mitochondriën te verkrijgen moet je bij een training boven een bepaalde intensiteit gaan. En dat is precies het moment waarop het fout gaat bij patiënten met PEM.’

PEM wordt gedefinieerd als een langdurige verergering van klachten die binnen drie dagen na fysieke, cognitieve of mentale inspanning ontstaan boven een onbekende, individuele drempel. Dit kan weken tot maanden aanhouden en voor een terugval zorgen. Sommige vormen van revalidatie en fysiotherapie werken averechts voor herstel van deze patiënten.

Lees het gehele artikel vanaf pagina 10 in OrthoFyto 6/24.

Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.

Bronvermelding:
1. Appelman B, et al. Muscle abnormalities worsen after post-exertional malaise in long COVID. Nat Commun. 2024 ;15(1):17.
2. PEM-vragenlijst, beschikbaar via www.zorgvolg.nl/pemcheck
3. Freeberg K, et al. Dietary Supplementation With NAD+-Boosting Compounds in Humans: Current Knowledge and Future Directions. J Gerontol A Biol Sci Med Sci. 2023 Dec; 78(12): 2435–2448.
4. Hansen K, et al. High-dose coenzyme Q10 therapy versus placebo in patients with post COVID-19 condition: a randomized, phase 2, crossover trial. The Lancet Regional Health – Europe 2023;24:100539.
5. Nick Lane. Power, sex, suicide: mitochondria and the meaning of life (Oxford University Press, 2006) en The Vital Question: Energy, Evolution, and the Origins of Complex Life (2016).
6. Breedveld E, Appelman B, Janssen K, Van Vugt M & Wüst R. Patiënten met post-COVID syndroom worden zieker van inspanning. Via revalidatie.nl, geraadpleegd op 04-10-2024.