Neuro-covid en de rol van micronutriënten
02 Feb, 2023
Door Margot Lodewijk
Neuro-covid is een vorm van long covid op neurologisch vlak. Overactieve NF-kB-expressie is de aanstichter, zo menen de auteurs van een publicatie in het Journal of Integrative and Complementary Medicine (JICM). Zij schrijven dat de inzet van micronutriënten interessant kan zijn omdat ze NF-kB kunnen remmen.1 Deze en enkele andere stoffen beschrijven we hier. De tekst is een update van een eerder in OrthoFyto verschenen artikel van Fokje Russchen.2
Covid-19 kan vervelende neurologische klachten geven. Uit onderzoek blijkt dat ongeveer tachtig procent van de gehospitaliseerde Covid-19-patiënten een breed scala aan neurologische complicaties ontwikkelt als encefalopathie, anosmie, herseninfarct, hersenbloedingen en zelfs neurodegeneratieve ziekten.3 Bovendien geeft een analyse van de Global Consortium Study of Neurologic Dysfunction in Covid-19 aan dat deze patiënten, vooral in de acute fase, zes keer meer kans hebben om in het ziekenhuis te overlijden dan andere patiënten zonder neurologische klachten.4
Nuclear Factor kappa-B (NF-kB) is een van de belangrijkste pro-inflammatoire transcriptiefactoren. Deze factor wordt onder andere geactiveerd bij oxidatieve stress en ontsteking. Geactiveerd NF-kB reguleert genen die verantwoordelijk zijn voor de immuunrespons, waaronder het enzym cyclooxygenase-2 (COX-2) en pro-inflammatoire cytokines als IL-6 en IL-8.5
NF-kB is als ontstekings-bevorderende stof betrokken bij neuro-inflammatie. Wetenschappers brengen NFkB dan ook in verband met een ernstiger verloop van Covid-19. Het blijkt dat patiënten last krijgen van neurologische symptomen doordat er een cytokinestorm en inflammatie in het brein ontstaat, waarbij NF-kB de activiteit van B-cellen versterkt.5 Alhoewel acute inflammatie bij infectie een gewenste reactie is, kan chronische inflammatie tot weefselschade leiden. Neuro-inflammatie speelt overigens niet alleen bij gehospitaliseerde coronapatiënten. Meer dan tachtig procent van de niet opgenomen Covid-19-patiënten vertoonde neurologische symptomen, zoals hoofdpijn, mentale verwarring, verminderd reukvermogen, deliriums en – in enkele gevallen – coma.6
Lees het gehele artikel vanaf pagina 22 in OrthoFyto 1/23.
Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.
Bronvermelding:
1. Adlimoghaddam, A. et al. Neurocovid, Neuroinflammation, and Nuclear Factor-kB: The Role for Micronutrients. Journal Of Integrative And Complementary Medicine Volume 28, Number 12, 2022.
2. Russchen F. Neuro-Covid, schade en protectie. OrthoFyto, juni 2021.
3. Davies DA, Adlimoghaddam A, Albensi BC. The effect of COVID-19 on NF kappa B and neurological manifestations of disease. Mol Neurobiol 2021;58(8):4178–4187.
4. Chou SH, Beghi E, Helbok, et al. Global incidence of neurological manifestations among patients hospitalized with COVID-19—A report for the GCS-NeuroCOVID consortium and the ENERGY consortium. JAMA Netw Open 2021; 4(5):e2112131.
5. Monografie van Natura Foundation: www.naturafoundation.nl/kenniscentrum/monografie/9/curcuma-longa
6. Meinhardt J, Radke J, Dittmayer C, et al. Olfactory trans mucosal SARS-CoV-2 invasion as a port of central nervous system entry in individuals with COVID-19. Nat Neurosci 2021;24(2):168–175.
7. Chen R, Wang K, Yu J, et al. The spatial and cell type distribution of SARS-CoV-2 receptor ACE2 in the human and mouse brains. Front Neurol 2020;11:573095.
8. DeDiego ML, Nieto-Torres JL, Regla-Nava JA, et al. In hibition of NF-kappaB-mediated inflammation in severe acute respiratory syndrome coronavirus-infected mice increases survival. J Virol 2014;88(2):913–924; doi: 10.1128/ JVI.02576-13.
9. Cimmino G, Morello A, Conte S, et al. Vitamin D inhibits tissue factor and CAMs expression in oxidized low-density lipoproteins-treated human endothelial cells by modulating NF-kB pathway. Eur J Pharmacol 2020;885:173422; doi: 10.1016/j.ejphar.2020.173422.
10. Menendez SG,Gimenez VMM,Holick MF,etal.2022. COVID-19 and neurological sequelae: Vitamin D as a possible neuroprotective and/or neuroreparative agent. Life Sci 2022;297:120464; doi: 10.1016/j.lfs.2022.120464.
11. Weyh C, Kruger K, Peeling P, et al. The role of minerals in the optimal functioning of the immune system. Nutrients 2022;14:644.
12. Herbein G, Varin A, Fulop T. NF-kB, AP-1, Zinc- deficiency and aging. Biogerontology 2006;7(5):409–419.
13. Khatiwada S, Subedi A. A mechanistic link between selenium and coronavirus disease 2019 (COVID-19). Curr Nutr Rep 2021;10(2):125–136.
14. Al Sulaiman K, Aljuhani O, Al Dossari M, et al. Evaluation of thiamine as adjunctive therapy in COVID-19 critically ill patients: A two-center propensity score matched study. Crit Care 2021;25:223.
15. Mahdavifard S, Dehghani R, Jeddi F, et al. Thiamine reduced metabolic syndrome symptoms in rats via down- regulation of hepatic nuclear factor-kb and induction activity of glyoxalase-I. Iran J Basic Med Sci 2021;24(3): 293–299.
16. Marrs C, Lonsdale D. Hiding in plain sight: Modern thiamine deficiency. Cells 2021;10:2595.
17. Ravula AR, Teegala SB, Kalakotla S, et al. Fisetin, potential flavonoid with multifarious targets for treating neurological disorders: An updated review. Eur J Pharma-col 2021;910:174492.
18. Currais A, Prior M, Dargusch R, et al. Modulation of p25 and inflammatory pathways by Fisetin maintains cognitive function in Alzheimer’s disease transgenic mice. Aging Cell 2014;13(2):379–390.
19. Monografie van Natura Foundation: www.naturafoundation.nl/monografie/flavonoiden
20. Castanares-Zapatero, D., Chalon, P., Kohn, L., Dauvrin, M., Detollenaere, J., Maertens de Noordhout, C., Primus-de Jong, C., Cleemput, I., & Van den Heede, K. (2022). Pathophysiology and mechanism of long COVID: a comprehensive review. Annals of medicine, 54(1), 1473–1487.