Ziektepreventie door prenatale programmatie

03 Aug, 2021

Door: Gabriël Devriendt

De zwangerschap is een zeer belastende periode voor de moeder; in negen maanden tijd groeit één cel uit tot een organisme van 33 miljard cellen.¹ Allemaal ontleend aan materiaal van de moeder. Het is daarom van groot belang om onder meer de voeding, de darmwerking, mogelijke infecties en medicatie in beeld te brengen. Slechte condities ‘programmeren’ de ongeborene voor latere ziektes. Maar het omgekeerde kan ook!

Tijdens de zwangerschap wordt, ter bescherming van haar baby, het immuniteitssysteem van de moeder afgezwakt, met name haar Th1-immuniteit. T-lymfocyten zijn een belangrijke bron van cytokines. Deze cellen dragen specifieke antigeenreceptoren op hun celwand om vreemde pathogenen te herkennen. Zij herkennen ook normale cellen ten opzichte van vreemde cellen. Er zijn twee subsets van T-lymfocyten: enerzijds de T-helpercellen 1 voor antitumorale respons en anderzijds de T-helpercellen 2 voor vorming van antilichamen.

Die afzwakking van de Th1-immuniteit van de zwangere krijgt wonderlijk weinig aandacht. De Th1-cellen worden bij haar deels uitgeschakeld om te voorkomen dat het vreemde weefsel in haar baarmoeder opgeruimd wordt. Voor het kind heeft dit ook een nadeel omdat Th1-cellen pas ná de geboorte ontwikkeld kunnen worden, in tegenstelling tot de aangeboren Th2-cel-immuniteit die het kind van de moeder meekrijgt.² Dit heeft eveneens consequenties voor de moeder, zoals meer kans op infecties, bijvoorbeeld blaas- en vaginale ontstekingen die op hun beurt gerelateerd worden met vroeggeboorte.³
Vroeggeboorte heeft dan weer invloed op het ontstaan van mogelijke pathologie zoals diabetes en vasculaire ziekten bij kind of volwassene, maar die zijn de eerste jaren na de geboorte onzichtbaar. Omdat ze zich pas later aandienen wordt dit meestal bestempeld als ‘er is geen verband’.⁴

Zeker zo invloedrijk is een gezond darmmicrobioom bij de moeder; niet alleen vanwege de immuniteit van de moeder maar ook voor de ontwikkeling van het immuunsysteem van de pasgeboren baby.⁵ Een gestoord darmmicrobioom, bijvoorbeeld door antibiotica, kan daarenboven specifieke condities uitlokken bij de moeder zoals obesitas. Dit blijkt verregaande gevolgen te hebben in het ontstaan van een brede waaier van ziekten bij de baby zoals astma, eczeem en allergieën.⁶

www.pures.be

Lees het gehele artikel vanaf pagina 12 in OrthoFyto 4/21.

Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.

Bronvermelding:
1. Larsen C.et al. Total number of cells in the human newborn telencephalic wall. Neuroscience Volume 139, Issue 3, 2006, Pages 999-1003.
2. Dietert R, Piepenbrink M. Hu. The managed immune system: protecting the womb to delay the tomb. Exp Toxicol. 2008 Feb;27(2):129-34.
3. Hattersley AT, Tooke JE. The fetal insulin hypothesis: an alternative explanation of the association of low birthweight with diabetes and vascular disease. Lancet. 1999 May 22;353(9166):1789-92.
4. Hillier SL, Nugent RP, Eschenbach DA, Krohn MA, Gibbs RS, Martin DH, Cotch MF, Edelman R, Pastorek J, Rao AV, et al. Association between bacterial vaginosis and preterm delivery of a low-birth-weight infant. The Vaginal Infections and Prematurity Study Group. N Engl J Med. 1995 Dec 28;333(26):1737-42.
5. Nyangahu DD, Jaspan HB. Influence of maternal microbiota during pregnancy on infant immunity. Clin Exp Immunol. 2019 Oct;198(1):47-56.
6. Gohir W. et al. Of the bugs that shape us: maternal obesity, the gut microbiome, and long-term disease risk. Pediatric Research volume 77, pages 196–204(2015).
7. Mook-Kanamori DO, Steegers EA, Eilers PH, Raat H, Hofman A, Jaddoe VW. Risk factors and outcomes associated with first-trimester fetal growth restriction. JAMA. 2010 Feb 10;303(6):527-34.
8. Jensen CD, Block G, Buffler P, Ma X, Selvin S, Month S. Maternal dietary risk factors in childhood acute lymphoblastic leukemia (United States). School of Public Health, 419 Warren Hall, University of California, Berkeley, CA 94720-7360, USA. Cancer Causes Control. 2004 Aug;15(6):559-70.
9. Parisi F, Rousian M, Steegers-Theunissen RPM, Koning AHJ, Willemsen SP, de Vries JHM, Cetin I, Steegers EAP. Early first trimester maternal 'high fish and olive oil and low meat' dietary pattern is associated with accelerated human embryonic development. Eur J Clin Nutr. 2018 Dec;72(12):1655-1662.. Epub 2018 Apr 20. PMID: 29674630.
10. Middleton P et al.: Omega-3 fatty acid addition during pregnancy. Cochrane Database of Systematic Reviews 11:CD003402, 2018.
11. Judge MP, Harel O, Lammi-Keefe CJ. Maternal consumption of a docosahexaenoic acid-containing functional food during pregnancy: benefit for infant performance on problem-solving but not on recognition memory tasks at age 9 mo. Am J Clin Nutr. 2007 Jun;85(6):1572-7.
12. Koebnick C et al. Long-Term Ovo-Lacto Vegetarian Diet Impairs Vitamin B-12 Status in Pregnant Women. The Journal of Nutrition, Volume 134, Issue 12, December 2004, Pages 3319–3326.
13. Foster M et al. Effect of vegetarian diets on zinc status: a systematic review and meta-analysis of studies in humans. J Sci Food Agric. 2013 Aug 15;93(10):2362-71.
14. Health Base. Commentaren Medicatiebewaking - juli 2016.
15. Golding J, Gregory S, Clark R, Ellis G, Iles-Caven Y, Northstone K. Associations between paracetamol (acetaminophen) intake between 18 and 32 weeks gestation and neurocognitive outcomes in the child: A longitudinal cohort study. Paediatr Perinat Epidemiol. 2020 May;34(3):257-266.
16. Fan H, Gilbert R, O'Callaghan F, Li L. Associations between macrolide antibiotics prescribing during pregnancy and adverse child outcomes in the UK: population based cohort study. BMJ. 2020 Feb 19;368:m331. Erratum in: BMJ. 2020 Mar 4;368:m766. PMID: 32075790; PMCID: PMC7190043.
17. Leppert B, Strunz S, Seiwert B, Schlittenbauer L, Schlichting R, Pfeiffer C, Röder S, Bauer M, Borte M, Stangl GI, Schöneberg T, Schulz A, Karkossa I, Rolle-Kampczyk UE, Thürmann L, von Bergen M, Escher BI, Junge KM, Reemtsma T, Lehmann I, Polte T. Maternal paraben exposure triggers childhood overweight development. Nat Commun. 2020 Feb 11;11(1):561.
18. Prof John O. Warner. Maternal health habits reflected in asthma risk for at least two generations. World allergy congres june 2005 University of Southampton.
19. Hilakivi-Clarke L. Maternal exposure to diethylstilbestrol during pregnancy and increased breast cancer risk in daughters. Breast Cancer Res. 2014;16(2):208.
20. New scientist. 15 November 2013 report Society for Neuroscience conference in San Diego, California. Magazine issue 2944 , published 23 November 2013.
21. Reyman M, van Houten MA, van Baarle D, et al. Impact of delivery mode-associated gut microbiota dynamics on health in the first year of life. [published correction appears in Nat Commun. 2019 Nov 25;10(1):5352]. Nat Commun. 2019;10(1):4997. Published 2019 Nov 1.
22. Kozyrskyj AL, Kalu R, Koleva PT, Bridgman SL. Fetal programming of overweight through the microbiome: boys are disproportionately affected. J Dev Orig Health Dis. 2016 Feb;7(1):25-34. Epub 2015 Jun 29.
23. Reid G. & Bocking A. The potential for probiotics to prevent bacterial vaginosis and preterm labor. Am J Obstet Gynecol. 2003 Oct;189(4):1202-8.