De complementaire behandeling van SIBO
01 Dec, 2021
Door Margot Lodewijk en Emilia de Vries
In de dunne darm verteren we ons eten. Een overmaat aan bacteriën kan het proces verstoren. Dit wordt SIBO genoemd, ofwel Small Intestinal Bacterial Overgrowth. Antibiotica geven doorgaans bijwerkingen en de aandoening is hardnekkig. Wat kunnen complementaire therapieën betekenen? Een review beschrijft drie behandelingen van SIBO.1 We zetten eerst de theorie op een rijtje. Daarna deelt SIBO-therapeut Emilia de Vries haar ervaringen en aanpak in de praktijk.
Een succesvolle SIBO-behandeling omvat allereerst het vaststellen van de onderliggende ziekte of aandoening, om vervolgens de overgroei aan bacteriën uit te roeien en geassocieerde nutritionele tekorten aan te pakken.2 Het blijkt in de praktijk echter niet zo makkelijk om SIBO succesvol te verwijderen. Vaak helpen de toegepaste antibiotica maar tijdelijk.3 In de review waar dit artikel op gebaseerd is, zijn behandelingen met probiotica, een elementair dieet, of kruidenpreparaten onderzocht. Er werden hiervoor acht studies geselecteerd uit een aantal databases: Embase, MEDLINE through Ovid, en Cochrane Central Register.1
Probiotica verbeterden in zeven van de acht studies SIBO signifant, het zware ‘elementaire dieet’ was bij minstens 80% van de deelnemers effectief, en de kruidentherapieën bleken even goed te werken als antibiotica.
Voordat we de resultaten nader bespreken bekijken we eerst hoe SIBO kan ontstaan, wat de symptomen zijn en hoe de diagnose wordt gesteld. Normaal gesproken voorkomen maagzuursecretie en darmperistaltiek een bacteriële overgroei in de dunne darm. Een tekort aan maagzuur of een vertraagde darmperistaltiek kunnen deze beschermende effecten aantasten. Andere risicofactoren zijn leeftijd, orgaanklachten, een niet-alcoholische leververvetting en al bestaande aandoeningen, zoals prikkelbaredarmsyndroom (PDS) of coeliakie.
PDS is een belangrijke indicatie; verschillende studies laten een verhoogde prevalentie zien van SIBO bij patiënten met PDS. Tot 84% van de mensen met PDS heeft onderliggend SIBO, aldus een studie van dr. Mark Pimentel, vooraanstaand SIBO-wetenschapper.4 Andere studies kwamen op respectievelijk 78%5 en 75%.6 Medicatie die is bedoeld om gastro-oesofageale reflux te behandelen, zoals maagzuurremmers (protonpompinhibitors) en histamineremmers, zijn tot slot ook belangrijke risicofactoren.7-10
Lees het gehele artikel vanaf pagina 43 in OrthoFyto 6/21.
Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.
Bronvermelding:
1. Nickles, M.A. et al. Alternative Treatment Approaches to Small Intestinal Bacterial Overgrowth: A Systematic Review. The Journal of Alternative and Complementary Medicine. vol. 27, no. 2, 12 feb 2021.
2. Quigley EM, Abu-Shanab A. Small intestinal bacterial overgrowth. Infect Dis Clin North Am 2010;24:943–959, viii-ix.
3. Lauritano EC, Gabrielli M, Scarpellini E, et al. Small intestinal bacterial overgrowth recurrence after antibiotic therapy. Am J Gastroenterol 2008;103:2031–2035.
4. Pimentel M, Chow EJ, Lin HC. Normalization of lactulose breath testing correlates with symptom improvement in irritable bowel syndrome. A double-blind, randomized, placebo- controlled study. Am J Gastroenterol 2003;98:412–419.
5. Pimentel M, Chow EJ, Lin HC. Eradication of small intestinal bacterial overgrowth reduces symptoms of irritable bowel syndrome. Am J Gastroenterol 2000;95:3503–3506.
6. Nucera C, Lupascu AM, Gabrielli M. et al. Sugar intolerance in irritable bowel syndrome: the role of small bowel bacterial overgrowth. Gastroenterology 2004;126(4[suppl 2]):A511.
7. Shindo K, Fukumura M. Effect of H2-receptor antagonists on bile acid metabolism. J Invest Med 1995;43:170–177.
8. Thorens J, Froehlich F, Schwizer W, et al. Bacterial overgrowth during treatment with omeprazole compared with cimetidine: A prospective randomised double blind study. Gut 1996;39:54–59.
9. Lewis SJ, Franco S, Young G, O’Keefe SJ. Altered bowel function and duodenal bacterial overgrowth in patients treated with omeprazole. Aliment Pharmacol Ther 1996;10: 557–561.
10. Imhann F, Bonder MJ, Zhernakova A et al. Proton pump inhibitors affect the gut microbiome. Gut 9 dec 2015.
11. Parodi A, Sessarego M, Greco A, et al. Small intestinal bacterial overgrowth in patients suffering from scleroderma: Clinical effectiveness of its eradication. Am J Gastroenterol 2008;103:1257–1262.
12. Marie I, Ducrotte P, Denis P, et al. Small intestinal bacterial overgrowth in systemic sclerosis. Rheumatology (Oxford) 2009;48:1314–1319.
13. Drago F, Ciccarese G, Indemini E, et al. Psoriasis and small intestine bacterial overgrowth. Int J Dermatol 2018;57: 112–113.
14. Parodi A, Paolino S, Greco A, et al. Small intestinal bacterial overgrowth in rosacea: Clinical effectiveness of its eradication. Clin Gastroenterol Hepatol 2008;6:759–764.
15. Drago F, Ciccarese G, Parodi A. Effects of the treatment for small intestine bacterial overgrowth on rosacea. J Dermatol 2017;44:e321–e321.
16. Suri J, Kataria R, Malik Z, et al. Elevated methane levels in small intestinal bacterial overgrowth suggests delayed small bowel and colonic transit. Medicine (Baltimore) 2018;97:e10554.
17. Triantafyllou K, Chang C, Pimentel M. Methanogens, methane and gastrointestinal motility. J Neurogastroenterol Motil 2014;20:31–40.
18. Ghoshal UC, Srivastava D, Verma A, et al. Slow transit constipation associated with excess methane production and its improvement following rifaximin therapy: A case report. J Neurogastroenterol Motil 2011;17:185–188.
19. Majewski M, McCallum RW. Results of small intestinal bacterial overgrowth testing in irritable bowel syndrome patients: Clinical profiles and effects of antibiotic trial. Adv Med Sci 2007;52:139–142.
20. Bouhnik Y, Alain S, Attar A, et al. Bacterial populations contaminating the upper gut in patients with small intestinal bacterial overgrowth syndrome. Am J Gastroenterol 999; 94:1327–1331.
21. Rezaie A, Pimentel M, Rao SS. How to test and treat small intestinal bacterial overgrowth: An evidence-based approach. Curr Gastroenterol Rep 2016;18:8.
22. Liang S, Xu L, Zhang D, Wu Z. Effect of probiotics on small intestinal bacterial overgrowth in patients with gastric and colorectal cancer. Turkish J Gastroenterol 2016;27: 227–232.
23. Kwak DS, Jun DW, Seo JG, et al. Short-term probiotic therapy alleviates small intestinal bacterial overgrowth, but does not improve intestinal permeability in chronic liver disease. Eur J Gastroenterol Hepatol 2014;26:1353–1359.
24. Stotzer PO, Blomberg L, Conway PL, et al. Probiotic treatment of small intestinal bacterial overgrowth by Lac- tobacillus fermentum KLD. Scand J Infect Dis 1996;28: 615-619.
25. Garc ́ıa-Collinot G, Madrigal-Santilla ́n EO, Mart ́ınez- Bencomo MA, et al. Effectiveness of Saccharomyces boulardii and metronidazole for small intestinal bacterial overgrowth in systemic sclerosis. Dig Dis Sci 2019;65: 1134–1143.
26. Khalighi AR, Khalighi MR, Behdani R, et al. Evaluating the efficacy of probiotic on treatment in patients with small intestinal bacterial overgrowth (SIBO)—a pilot study. In- dian J Med Res 2014;140:604–608.
27. Pimentel M, Constantino T, Kong Y, et al. A 14-Day elemental diet is highly effective in normalizing the lactulose breath test. Dig Dis Sci 2004;49:73–77.
28. Yuki M, Komazawa Y, Kobayashi Y, et al. Effects of daikenchuto on abdominal bloating accompanied by chronic constipation: A prospective, single-center randomized open trial. Curr Ther Res Clin Exp 2015;77: 58–62.
29. Chedid V, Dhalla S, Clarke JO, et al. Herbal therapy is equivalent to rifaximin for the treatment of small intestinal bacterial overgrowth. Global Adv Health Med 2014;3: 16–24.
30. Lai PK, Roy J. Antimicrobial and chemopreventive properties of herbs and spices. Curr Med Chem 2004;11:1451– 1460.
31. Avelar Rodriguez D, Ryan PM, Toro Monjaraz EM, Ramirez Mayans JA, Quigley EM. Small Intestinal Bacterial Overgrowth in Children: A State-Of-The-Art Review. Front Pediatr. 2019 Sep 4;7:363.