IBD, voeding en leefstijl in de spreekkamer van de MDL-arts

07 Feb, 2023

Door Cindy de Waard

Binnen de reguliere geneeskunde wordt het belang van voeding en leefstijl bij de behandeling van inflammatoire darmziekten (IBD) meer en meer erkend en zulke interventies maken steeds vaker deel uit van de behandeling. De MDL-arts blijkt echter moeite te hebben met het maken van keuzes wat voeding en leefstijl betreft. De complementaire zorgverlener kan hierin een rol spelen. Reden om aansluiting te zoeken bij de geboden leefstijlinventies in de praktijk van MDL-specialisten.

In Nederland hebben ongeveer 90.000 mensen een inflammatoire darmziekte (IBD), waaronder colitis ulcerosa en de ziekte van Crohn. De diagnose wordt meestal gesteld tussen het vijftiende en dertigste levensjaar. IBD heeft vaak een grillig verloop waarbij exacerbaties (opvlammingen) zich afwisselen met periodes van relatieve rust (remissie). De aandoening is chronisch en onvoorspelbaar en heeft een significante impact op de kwaliteit van leven de patiënt. Temeer omdat de aandoening naast (ernstige) darmklachten ook gepaard gaat met verschijnselen buiten de darm; zoals huid-, nier- en oogproblemen, gewrichtspijn, ontsteking van het mondslijmvlies, leversteatose en circulatieproblemen. Vanwege de uitgebreidheid aan klachten heeft een multidisciplinaire aanpak bij IBD de voorkeur. De Nederlandse Vereniging van Maag-Darm-Leverartsen werkt momenteel aan het moderniseren van de richtlijnen. Leefstijladviezen zijn hierin nog niet opgenomen, maar modules waarin dit terugkomt zijn binnenkort wel beschikbaar. Onder andere de onderwerpen Voeding, Voedingssupplementen en Psychosociale zorg.

De behandeling van IBD is gericht op de korte, middellange en lange termijn waarbij verschillende doelen worden gesteld. Tijdens een exacerbatie richt de arts zich voor de korte termijn op het verhelpen van de ontsteking met de inzet van medicatie. Op de middellange termijn moet deze therapie leiden tot symptomatische remissie en het normaliseren van de concentratie van het ontstekingseiwit C-reactief proteïne (CRP) in het bloed. Vervolgens moet ook het calprotectine, een ontstekingsmarker in de darmen, zich herstellen. Op de lange termijn wordt er gestreefd naar het normaliseren van de kwaliteit van leven en de endoscopisch waargenomen volledige genezing van het darmslijmvlies.¹

Lees het gehele artikel vanaf pagina 44 in OrthoFyto 1/23.

Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.

Bronvermelding:
1. Turner D, Ricciuto A, Lewis A, D’Amico F, Dhaliwal J, Griffiths AM, et al. STRIDE-II: An Update on the Selecting Therapeutic Targets in Inflammatory Bowel Disease (STRIDE) Initiative of the International Organization for the Study of IBD (IOIBD): Determining Therapeutic Goals for Treat-to-Target strategies in IBD. Gastroenterology. 2021 Apr 1;160(5):1570–83.
2. Roberts-Thomson IC, Bryant R V., Costello SP. Uncovering the cause of ulcerative colitis. JGH Open. 2019 Aug 1;3(4):274–6.
3. Piovani D, Danese S, Peyrin-Biroulet L, Nikolopoulos GK, Lytras T, Bonovas S. Environmental Risk Factors for Inflammatory Bowel Diseases: An Umbrella Review of Meta-analyses. Gastroenterology. 2019 Sep 1;157(3):647-659.e4.
4. Van Der Sloot KWJ, Weersma RK, Alizadeh BZ, Dijkstra G. Identification of Environmental Risk Factors Associated with the Development of Inflammatory Bowel Disease. J Crohn’s Colitis. 2020 Dec 2;14(12):1662–71.
5. Wintjens DSJ, De Jong MJ, Van Der Meulen-De Jong AE, Romberg-Camps MJ, Becx MC, Maljaars JP, et al. Novel Perceived Stress and Life Events Precede Flares of Inflammatory Bowel Disease: A Prospective 12-Month Follow-Up Study. Vol. 13, Journal of Crohn’s and Colitis. Oxford Academic; 2019. p. 410–6.
6. van der Sloot KWJ, Tiems JL, Visschedijk MC, Festen EAM, van Dullemen HM, Weersma RK, et al. Cigarette Smoke Increases Risk for Colorectal Neoplasia in Inflammatory Bowel Disease. Clin Gastroenterol Hepatol. 2022 Apr 1;20(4):798-805.e1.
7. Campmans-Kuijpers MJE, Dijkstra G. Food and food groups in inflammatory bowel disease (Ibd): The design of the Groningen anti-inflammatory diet (graid). Nutrients. 2021 Mar 25;13(4):1067.
8. MindIBD - Radboudumc. www.radboudumc.nl/lopende-onderzoeken/mindibd
9. IBD Fit® | IBD-centrum. www.asz.nl/specialismen/mdl/ibd--centrum---mdl-/ibd-fit---/
10. Met het ENERGIZE IBD project minder vermoeidheid bij IBD - Maag Lever Darm Stichting. www.mlds.nl/chronische-ziekten/wetenschappelijk-onderzoek/met-het-energize-ibd-project-minder-vermoeidheid-bij-ibd