Opname van omega 3-vetzuurpreparaten

04 Feb, 2019

Door: Cindy de Waard

Over de werkzaamheid van omega 3-vetzuren bestaat geen twijfel meer. De effecten zijn breed en niet alleen ziekteremmend, maar ook gezondheidbevorderend. De omega 3-vetzuren eicosapentaeenzuur (EPA) en docosahexaeenzuur (DHA) zijn in verschillende vormen beschikbaar als voedingssupplement. Triglyceriden komen het meest voor. Daarnaast zijn ook vrije vetzuren, fosfolipiden en ethylesters verkrijgbaar. Over de verschillen in biologische beschikbaarheid van deze vormen bestaat echter nog geen consensus.

De omega 3-vetzuren EPA en DHA zijn langketenige, meervoudig onverzadigde vetzuren. Ze zijn belangrijk voor de weefselontwikkeling en structuur, functie en integriteit van cellen. Ook regelen ze mede het immuun- en het cardiovasculaire systeem en spelen ze een rol in het zenuwstelsel. Kortom, essentiële stoffen waaraan de behoefte afhangt van de ontwikkelingsfase en het voedingspatroon.¹

EPA en DHA zitten als zodanig in vis, krill en algen (uitsluitend DHA). Daarnaast kan het lichaam ook EPA en DHA vormen uit de plantaardige vetzuren alfalinoleenzuur (ALA) en stearinezuur. De omzetting van ALA naar EPA en DHA verloopt echter niet altijd gunstig en is mede afhankelijk van het genetische profiel en de aanwezigheid van omega 6-vetzuren in de voeding. Het samenspel van de verschillende vetzuren in het lichaam is complex, omdat veel reacties plaatsvinden onder invloed van dezelfde enzymen. Zowel ALA als linolzuur (LA) concurreren bijvoorbeeld om een plekje op het enzym delta-6 desaturase.¹ Bij een overschot aan omega 6-vetzuren in de voeding kan het daarom zinvol zijn om, naast verlaging van de hoeveelheid omega 6-vetzuren, extra omega 3-vetzuren te gebruiken in de vorm van een supplement.

De meeste omega 3-vetzuren in dierlijke voedingsmiddelen zijn onderdeel van triacylglycerol (ook wel TAG of triglyceriden) of fosfolipiden en komen zelden in grote hoeveelheid voor als vrije vetzuren. Krillolie vormt hierop een uitzondering, met een beduidend hogere concentratie vrije vetzuren dan visolie. Een TAG bestaat uit een molecuul glycerol met daaraan drie vetzuren. Het relatieve vetzuurpercentage EPA en DHA in een standaard visoliepreparaat bedraagt per gram visolie 18 procent EPA en 12 procent DHA. Via een chemische reactie, waarbij de vetzuren losgekoppeld en vervolgens weer gekoppeld worden, kan de concentratie EPA en DHA kunstmatig verhoogd worden. Een methode die toegepast wordt bij de productie van hooggedoseerde omega 3-supplementen.
Een andere verschijningsvorm van omega 3-vetzuren in supplementen is de ethylester. Deze komt niet als zodanig voor in voeding. Via een chemische reactie worden de EPA- en DHA-vetzuren losgekoppeld van glycerol en vervolgens gekoppeld aan ethanol.

Lees het gehele artikel vanaf pagina 26 in OrthoFyto 1/19.

Wilt u het hele artikel als PDF ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50

Bronvermelding

1. Calder PC. Highlight Article Very long chain omega 3-(n-3) fatty acids and human health. 
2. Ramírez M, Amate L, Gil A. Absorption and distribution of dietary fatty acids from different sources 
3. Abumrad NA, Davidson NO. Role of the Gut in Lipid Homeostasis. Physiol Rev. 2012 Jul;92(3):1061–85.
4. Masson CJ, Plat J, Mensink RP, Namiot A, Kisielewski W, Namiot Z, et al. Fatty Acid-and Cholesterol Transporter Protein Expression along the Human Intestinal Tract 
5. Ghasemifard S, Turchini GM, Sinclair AJ. Omega 3-long chain fatty acid bioavailability: A review of evidence and methodological considerations. 2014; 
6. West AL, Burdge GC, Calder PC. Lipid structure does not modify incorporation of EPA and DHA into blood lipids in healthy adults: a randomised-controlled trial. Br J Nutr. 2016 Sep 18;116(5):788–97. 
7. Favé G, Armand M. Physicochemical properties of lipids: new strategies to manage fatty acid bioavailability. 2004
8. Offman E, Marenco T, Ferber S, Johnson J, Kling D, Curcio D, et al. Steady-state bioavailability of prescription omega 3-on a low-fat diet is significantly improved with a free fatty acid formulation compared with an ethyl ester formulation: the ECLIPSE II study. Vasc Health Risk Manag. 2013:563–73.
9. Alvarez-Curto E, Milligan G. Metabolism meets immunity: The role of free fatty acid receptors in the immune system. Biochem Pharmacol. 2016;114:3–13.
10. Kidd PM. Omega 3-DHA and EPA for Cognition, Behavior, and Mood: Clinical Findings and Structural-Functional Synergies with Cell Membrane Phospholipids. Vol. 12, Alternative Medicine Review. 2007.
11. Nguyen LN, Ma D, Shui G, Wong P, Cazenave-Gassiot A, Zhang X, et al. Mfsd2a is a transporter for the essential omega 3-fatty acid docosahexaenoic acid. Nature. 2014 May 14;509(7501):503–6.
12. Prieto-Sánchez MT, Ruiz-Palacios M, Blanco-Carnero JE, Pagan A, Hellmuth C, Uhl O, et al. Placental MFSD2a transporter is related to decreased DHA in cord blood of women with treated gestational diabetes. Clin Nutr. 2017 Apr 1;36(2):513–21.
13. Shahidi F, de Camargo AC. Tocopherols and Tocotrienols in Common and Emerging Dietary Sources: Occurrence, Applications, and Health Benefits. Int J Mol Sci. 2016 Oct 20;17(10).
14. van Elst, K., Bruining, H., Birtoli, B., Terreaux, C., Buitelaar, J. K., & Kas, M. J. (2014). Food for thought: Dietary changes in essential fatty acid ratios and the increase in autism spectrum disorders. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 45, 369–378. 
15. Kerr, B. J., Kellner, T. A., & Shurson, G. C. (2015). Characteristics of lipids and their feeding value in swine diets. Journal of Animal Science and Biotechnology, 6(1), 30.