Zware metalen als dementogenen bij de ziekte van Alzheimer

05 Oct, 2023

Door: Frauke A. Depauw, Ph.D.

Aan het ontstaan van de ziekte van Alzheimer blijken veel verschillende factoren bij te dragen. Dit bemoeilijkt het ontwikkelen van effectieve medicijnen aanzienlijk. Alzheimer ontstaat door een overdreven beschermingsreactie op inflammatoire aanvallen, suboptimale voedingsstoffen, trofische factoren en/of hormoonniveaus, of toxische stoffen, waaronder ook biotoxines van schimmels of bacteriën. We bezien wat de toxische impact is van zware metalen op het ontwikkelingsproces van de ziekte van Alzheimer, alsook welke therapeutische aangrijpingspunten en behandelmogelijkheden er zijn.

De grimmige realiteit van Alzheimer kan niemand zijn ontgaan: de ziekte is tot nu toe grotendeels onbehandelbaar, er is tot nu toe nog geen betrouwbare behandeling om de ziekte te voorkomen en de beste neurowetenschappers ter wereld trachten al jaren alle aspecten en oorzaken van de ziekte in kaart te brengen, met wisselend succes. Er is voorspeld dat tussen 2011 en 2050 het aantal alzheimerpatiënten zal verviervoudigen tot naar schatting meer dan 100 miljoen tegen 2050.¹ Want ondanks de miljarden euro’s voor diepgaand wetenschappelijke onderzoek is er nog steeds geen medicijn beschikbaar om het verloop van de ziekte significant te vertragen, laat staan volledig te stoppen.

Van de 18de tot ver in de 20ste eeuw gebruikten hoedenmakers een vorm van kwik om de vacht van konijnen en andere kleine dieren te stropen. Tijdens het vilten van de vacht kwam het kwik vrij. Hun ‘gekte’ – geheugenverlies, depressie, slapeloosheid, tremors, geïrriteerdheid en extreme sociale fobie – was in werkelijkheid een kwikvergiftiging. Tegenwoordig worden veel minder vilten hoeden gemaakt en al zeker niet meer met kwik. Toch worden we ook nu aan dit zware metaal blootgesteld: als we vis eten die veel kwik bevat. Nogal wat vis bevat (di)methylkwik, de organische vorm van kwik. Met name tonijn, zwaardvis, Spaanse makreel en haai bevatten veel van het zware metaal. Zalm, ansjovis, sardientjes en haring zijn een veiliger keuze.

Lees het gehele artikel vanaf pagina 40 in OrthoFyto 5/23.

Wilt u het gehele artikel als PDF bestand ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50.

Bronvermelding:
1. Barnes, D.E.; Yaffe, K. The Projected Effect of Risk Factor Reduction on Alzheimer’s Disease Prevalence. Lancet. Neurol. 2011, 10, 819–828.
2. Mottet NK, Vahter ME, Charleston JS, and Friberg LT. 1997. ‘Metabolism of Methylmercury in the Brain and Its Toxicological Significance.’ In Metal Ions in Biological Systems, Volume 34: Mercury and Its Effects on Environment and Biology, edited by Sigel A and Sigel H, 371–403.
3. Dr. Dale Bredensen (2017). Het Einde Van Alzheimer. Een leefstijl-programma om cognitieve achteruitgang te voorkomen. ISBN 978 94 6319 172 2.
4. Mutter, J-, Curth, A., Naumann, J., Deth, R. & Walach, H. (2010). Does inorganic mercury play a role in Alzheimer's disease? A systematic review and an integrated molecular mechanism. Journal of Alzheimer's Disease 22:357-374.
5. Madeline M. Foley, Ilana Seidel, Justin Sevier, Julie Wendt, Mikhail Kogan. One man’s swordfish story: The link between Alzheimer’s disease and mercury exposure. Complementary Therapies in Medicine, Volume 52, 2020, 102499. ISSN 0965-2299.
6. Mutter, J-, Curth, A., Naumann, J., Deth, R. & Walach, H. (2010). Does inorganic mercury play a role in Alzheimer's disease? A systematic review and an integrated molecular mechanism. Journal of Alzheimer's Disease 22:357-374.
7. Azar, J., Yousef, M.H., El-Fawal, H.A.N. et al. Mercury and Alzheimer’s disease: a look at the links and evidence. Metab Brain Dis 36, 361–374 (2021).
8. Paduraru, E.; Iacob, D.; Rarinca, V.; Rusu, A.; Jijie, R.; Ilie, O.-D.; Ciobica, A.; Nicoara, M.; Doroftei, B. Comprehensive Review Regarding Mercury Poisoning and Its Complex Involvement in Alzheimer’s Disease. Int. J. Mol. Sci. 2022, 23, 1992.
9. Tyler CR, Allan AM. The Effects of Arsenic Exposure on Neurological and Cognitive Dysfunction in Human and Rodent Studies: A Review. Curr Environ Health Rep. 2014 Mar 21;1(2):132-147.
10. Anushruti Ashok and others. Exposure to As-, Cd-, and Pb-Mixture Induces Aβ, Amyloidogenic APP Processing and Cognitive Impairments via Oxidative Stress-Dependent Neuroinflammation in Young Rats. Toxicological Sciences, Volume 143, Issue 1, January 2015, Pages 64–80.
11. Basha MR, Wei W, Bakheet SA, Benitez N, Siddiqi HK, Ge YW, Lahiri DK, Zawia NH. The fetal basis of amyloidogenesis: exposure to lead and latent overexpression of amyloid precursor protein and beta-amyloid in the aging brain. J Neurosci. 2005 Jan 26;25(4):823-9.
12. Colomina, M.T.; Peris-Sampedro, F. Aluminum and Alzheimer’s Disease. Adv. Neurobiol. 2017, 18, 183–197.
13. Virk, S.A.; Eslick, G.D. Brief Report: Meta-Analysis of Antacid Use and Alzheimer’s Disease: Implications for the Aluminum Hypothesis. Epidemiology 2015, 26, 769–773.
14. Wang, Z.; Wei, X.; Yang, J.; Suo, J.; Chen, J.; Liu, X.; Zhao, X. Chronic Exposure to Aluminum and Risk of Alzheimer’s Disease: A Meta-Analysis. Neurosci. Lett. 2016, 610, 200–206.
15. Exley, C., Clarkson, E. Aluminium in human brain tissue from donors without neurodegenerative disease: A comparison with Alzheimer’s disease, multiple sclerosis and autism. Sci Rep 10, 7770 (2020).
16. Bryliński, Ł.; Kostelecka, K.; Woliński, F.; Duda, P.; Góra, J.; Granat, M.; Flieger, J.; Teresiński, G.; Buszewicz, G.; Sitarz, R.; et al. Aluminium in the Human Brain: Routes of Penetration, Toxicity, and Resulting Complications. Int. J. Mol. Sci. 2023, 24, 7228.
17. Gillette Guyonnet S, Andrieu S, Vellas B. The potential influence of silica present in drinking water on Alzheimer's disease and associated disorders. J Nutr Health Aging. 2007 Mar-Apr;11(2):119-24.
18. Davenward S, Bentham P, Wright J, Crome P, Job D, Polwart A, Exley C. Silicon-rich mineral water as a non-invasive test of the 'aluminum hypothesis' in Alzheimer's disease. J Alzheimers Dis. 2013;33(2):423-30.
19. Sophie Gillette-Guyonnet, Sandrine Andrieu, Fatemeh Nourhashemi, Viviane de La Guéronnieère, Héleène Grandjean, Bruno Vellas. Cognitive impairment and composition of drinking water in women: findings of the EPIDOS Study². The American Journal of Clinical Nutrition, Volume 81, Issue 4, 2005,Pages 897-902.
20. Attia H, Albuhayri S, Alaraidh S, Alotaibi A, Yacoub H, Mohamad R, Al-Amin M. Biotin, coenzyme Q10, and their combination ameliorate aluminium chloride-induced Alzheimer's disease via attenuating neuroinflammation and improving brain insulin signaling. J Biochem Mol Toxicol. 2020 May 8:e22519.
21. Utomo RY, Sugie A, Okada S, Miura K, Nakamura H. Detoxification of amyloid β fibrils by curcumin derivatives and their verification in a Drosophila Alzheimer's model. Chem Commun (Camb). 2022 Feb 17;58(15):2576-2579.
22. Orteca G, Tavanti F, Bednarikova Z, Gazova Z, Rigillo G, Imbriano C, Basile V, Asti M, Rigamonti L, Saladini M, Ferrari E, Menziani MC. Curcumin derivatives and Aβ-fibrillar aggregates: An interactions' study for diagnostic/therapeutic purposes in neurodegenerative diseases. Bioorg Med Chem. 2018 Aug 7;26(14):4288-4300.