Astma en epigenetica

14 Jan, 2019

Epigenetische mechanismen, waaronder een verstoorde methylatie, kunnen een bijdrage leveren aan het ontstaan van jeugdastma. Door middel van internationaal onderzoek, uitgevoerd door onder meer het Erasmus MC en de Universiteit van Groningen, zijn verschillende DNA-methyleringsproblemen geïdentificeerd die betrokken zijn bij het ontstaan van astma.

Het epigenoom van zowel pasgeborenen als kinderen van de basisschoolleeftijd werd via bloedmonsters onderzocht. Daarbij werd de methylatie gemeten van specifieke gebieden van het genoom, de zogenaamde CpG-eilanden. Verder werd beoordeeld of andere gebieden van het DNA een ander methyleringspatroon hadden.

Uit de prospectieve analyse van 668 pasgeborenen kwam naar voren dat bij 9 CpG-eilanden en 35 gebieden van het genoom methylering op een andere manier verliep bij baby’s met astma (of die later astma zouden ontwikkelen) ten opzichte van baby’s die geen astma hadden (of later astma zouden ontwikkelen). Uit de crosssectionele analyse van 631 schoolkinderen bleek dat bij 179 CpG-eilanden en 36 gebieden van het genoom methylering op een andere manier verliep. In beide analyses werd een relatie vastgesteld tussen de verstoorde methylatie en hyperreactiviteit van het immuunsysteem. Bovendien werd een relatie tussen genexpressie en verstoorde methylering gevonden.

Door middel van dit onderzoek, wat plaatsvond binnen het Pregnancy and Childhood Consortium, zijn DNA-gebieden geïdentificeerd die indicatief zijn voor het ontstaan van astma op latere leeftijd. Dit biedt mogelijkheden voor de ontwikkeling van behandelopties voor jeugdastma. Kanttekening bij deze studie is dat het bij deze associatiestudies niet duidelijk is of de aangetroffen verstoorde methylering oorzaak of juist gevolg is van astma. Vervolgonderzoek zal gericht zijn op het beantwoorden van deze vraag.

Meer over de invloed van epigenetische processen op onze gezondheid leest u in OrthoFyto editie 6 van 2018.

De hele Engelstalige publicatie is hier te lezen.

Bron:
Reese, S. E., Xu, C.-J., den Dekker, H. T., Lee, M. K., Sikdar, S., Ruiz-Arenas, C., … London, S. J. (2018). Epigenome-wide Meta-analysis of DNA Methylation and Childhood Asthma. Journal of Allergy and Clinical Immunology. https://doi.org/10.1016/j.jaci.2018.11.043