Discussie over probiotica opgelaaid door twee studies

19 Nov, 2018

‘Eén maat probioticum past ons niet allemaal en we moeten echt zoeken naar manieren om probiotica op het individu af te stemmen’, zo luidt de conclusie van twee onlangs gepubliceerde studies van het Weizman Institute of Science te Rehovot, Israël. De studies doen stof opwaaien met hun opzienbarende resultaten en openen de doos van Pandora naar meer vragen, onzekerheid en onduidelijkheid over de toepassing van probiotica.

In de eerste studie bleek een uit meerdere soorten en stammen bestaand probioticum, dat werd ingezet na een antibioticakuur, de opbouw van het darmmicrobioom af te remmen (Suez 2018). Of dit tragere herstel van het darmmicrobioom ongunstig is, is nog niet duidelijk. Het zou kunnen zijn dat langzamer herstel uiteindelijk leidt tot een gezonder darmmicrobioom. Het zou ook kunnen zijn dat deze reactie specifiek typisch is voor het type antibioticum dat werd gebruikt in de studie, en dat een andere antibioticum-probioticumcombinatie weer tot hele andere resultaten leidt. Of mogelijk is de reactie gerelateerd aan het probioticumproduct of aan het moment dat het product werd gegeven.

Uit de resultaten van een andere studie blijkt onder meer dat ontlastingsonderzoek geen samenhang vertoont met de daadwerkelijke conditie en samenstelling van het darmmicrobioom. Ontlastingsonderzoek zou bovendien geen accuraat inzicht geven in de complexe interacties tussen probiotica, het microbioom van de gastheer en diens gezondheid. In de studies, die gebaseerd zijn op een combinatie van gerandomiseerde klinische studies en dierproefstudies, wordt tevens de conclusie getrokken dat het microbioom van sommige mensen kolonisatie tegengaat, terwijl bij andere mensen het microbioom juist wel verandert door probiotica (Zmora 2018).

Die verandering van microbioom in respons op een probioticum verschilt van persoon tot persoon en reacties vinden plaats op verschillende manieren en op verschillende plaatsen in het spijsverteringskanaal. Bijzonder is de ontdekking dat (genetische) kenmerken van zowel het individu als zijn microbioom voor een groot deel de effecten van probiotica voor die persoon kunnen voorspellen. Dat opent de weg voor geïndividualiseerde therapeutische toepassing van probiotica. Maar zover is het nog lang niet. Wat al wel duidelijk is, is dat één type probioticum niet iedereen past. One size does not fit all.

Door de uitkomsten van deze studies zullen voorschrijvers van probiotica niet direct stoppen met het voorschrijven ervan. En degenen die geen probiotica voorschrijven, zullen dat nu niet opeens wel in de medische setting gaan toepassen. De belangrijkste kritiek op deze studies is dat ze hun productspecifieke bevindingen generaliseren naar alle probioticaproducten.

U kunt de gehele studies vinden via onderstaande links.

Bronvermelding:

Suez, J., Zmora, N., Zilberman-Schapira, G., Mor, U., Dori-Bachash, M., Bashiardes, S., … Elinav, E. (2018). Post-Antibiotic Gut Mucosal Microbiome Reconstitution Is Impaired by Probiotics and Improved by Autologous FMT. Cell, 174(6), 1406–1423.e16.
Zmora, N., Zilberman-Schapira, G., Suez, J., Mor, U., Dori-Bachash, M., Bashiardes, S., … Elinav, E. (2018). Personalized Gut Mucosal Colonization Resistance to Empiric Probiotics Is Associated with Unique Host and Microbiome Features. Cell, 174(6), 1388–1405.e21.
Two Studies May Change View of Probiotics: One Size May Not Fit All – Medscape – Oct 15, 2018.