Interacties van kruiden met zelfzorgmiddelen

13 Sep, 2021

In 2019 lanceerde het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen (CBG) een campagne om het bewustzijn van interacties tussen kruidenmiddelen en reguliere medicatie te vergroten. Hierbij ligt de focus op medicijnen die op voorschrift worden gebruikt. Er zijn echter ook zelfzorgmiddelen die interacties kunnen hebben met fytotherapeutica. Recent is een review gepubliceerd waarin deze interacties uitgebreid worden beschreven.

Interacties tussen kruiden en medicijnen kunnen op verschillende manieren plaatvinden. De belangrijkste manieren zijn beïnvloeding van fase 1- en fase 2-detoxenzymen, zoals CYP-enzymen, en beïnvloeding van zogenaamde effluxtransporters die ongewenste stoffen weer uit de cel werken. Beïnvloeding van deze enzymen en transporters door kruiden kan ertoe leiden dat (zelfzorg)medicijnen langzamer of juist sneller worden opgenomen of afgebroken waardoor de effectiviteit van de middelen verandert. Ook kunnen er sneller symptomen van toxiciteit optreden. Veel kruiden zijn verkrijgbaar als zelfzorgmiddel en gelijktijdig gebruik van kruiden en (zelfzorg)medicijnen komt dan ook veelvuldig voor. De onderzoekers hebben gekeken naar interacties tussen kruiden en de veelgebruikte zelfzorgmiddelen paracetamol, aspirine, ibuprofen, dextromethorfan (een middel tegen hoest) en fexofenadine (een middel tegen hooikoorts). Het betreft hier zowel dierstudies als klinische studies.

Met betrekking tot paracetamol lijkt er een interactie te bestaan met sint-janskruid. Gelijktijdig gebruik zorgt voor een hogere paracetamolconcentratie in het bloed kort na inname. Deze hogere concentratie daalt echter weer snel na een uur. Met name vrouwen zouden verder een interactie met zoethout kunnen ondervinden. Andere interacties zijn gevonden met cafeïne, Vitex negundo en Cassia occidentalis.
Verschillende kruiden kunnen het bloedverdunnende effect van aspirine versterken waardoor het risico op bloedingen toeneemt. Voorbeelden zijn Tamarindus indica, danshen, Ginkgo biloba, Panax notoginseng en knoflook. T. indica en G. biloba kunnen tevens interacties aangaan met ibuprofen.
Gebruikers van het hoestmiddel dextromethorfan kunnen dit het beste niet combineren met berberine (uit Hydrastis canadensis). Het hooikoortsmiddel fexofenadine kan beter niet gelijktijdig worden gebruikt met Panax ginseng, sint-janskruid en danshen.

De volledige Engelstalige publicatie met uitgebreide uitleg over de werkingsmechanismen en een tabel met interacties kunt u hier lezen.

Bronvermelding:
Truong, V. L., Jun, M., & Jeong, W. S. (2021). Phytochemical and Over-The-Counter Drug Interactions: Involvement of Phase I and II Drug-Metabolizing Enzymes and Phase III Transporters. Journal of Medicinal Food. Aug;24(8):786-805.