Ioniserende straling beschadigt het darmmicrobioom
22 Sep, 2021
Ioniserende straling, zoals röntgenfoto’s of bestraling als onderdeel van antitumortherapie, kunnen een negatieve impact hebben op de samenstelling en diversiteit van het darmmicrobioom. Blootstelling aan ioniserende straling kan bijwerkingen hebben, waaronder gastro-intestinale toxiciteit bij radiotherapie van de buikholte of het bekken. Er zijn aanwijzingen dat het microbioom invloed heeft op de effectiviteit van radiotherapie en het ontstaan van gastro-intestinale toxiciteit. Beïnvloeding vindt mogelijk plaats via ontstekingsreacties, het verstoren van de darmbarrièrefunctie, het verminderen van herstel van het darmepitheel en het stimuleren van het immuunsysteem in de darmen.
In een recente review hebben wetenschappers gekeken naar de effecten van radiotherapie op het microbioom. Bij alle elf de geïncludeerde studies werden veranderingen in de samenstelling gevonden. Bestraling leidde met name tot een verhoging van het aantal proteobacteriën. Dit zijn gramnegatieve bacteriën waaronder een aantal pathogene soorten, zoals Escherichia spp. Het aantal gunstige bacteriën nam juist af, waaronder lactobacillen en Faecalibacterium prausnitzii. In enkele studies werd ook een afname van bifidobacteriën gevonden. Het effect van de verstoringen is vermoedelijk groter bij een hogere dosering en langere duur van de blootstelling. Op basis van de geanalyseerde studies valt dat niet goed te zeggen, omdat in de studies vergelijkbare doses en aantal sessies werden gebruikt.
De wetenschappers concluderen dat ioniserende straling verstorend werkt op het microbioom door het aantal gunstige bacteriën te verlagen en de groei van pathogene soorten te stimuleren. Meer onderzoek is nodig om preventieve maatregelen tegen gastro-intestinale toxiciteit te nemen. Het gebruik van prebiotica en specifieke probiotica in combinatie met voeding rijk aan vezels rondom radiotherapie ligt hierbij voor de hand.
De Engelstalige publicatie kunt u hier teruglezen.
Bronvermelding:
Fernandes, A., Oliveira, A., Soares, R., & Barata, P. (2021). The Effects of Ionizing Radiation on Gut Microbiota, A Systematic Review. Nutrients, 13(9), 3025.