Relatie insulinestofwisseling en depressie
20 Oct, 2022
Diabetes type 2 wordt gekenmerkt door insulineresistentie en gaat gepaard met psychiatrische comorbiditeiten, waaronder depressieve stoornissen. Diabetespatiënten hebben twee keer meer kans op een depressie dan gezonde volwassenen. In klinisch onderzoek heeft men al gezien dat de mate van insulineresistentie gecorreleerd is met de ernst van depressieve symptomen. Welke rol speelt de insulinestofwisseling bij depressie?
Insulineresistentie treedt op bij verschillende lichaamscellen en serotonerge neuronen blijken extra gevoelig te zijn voor verstoringen in de suikerstofwisseling. Bij het zogenaamde ‘doof worden’ voor insuline is de reactie van de serotonineneuronen dat de prikkeloverdracht wordt gedempt, wat kan leiden tot depressie. Insuline is daarmee een modulator voor emotioneel gedrag. De onderzoekers vonden in laboratoriumonderzoek dat insuline niet alleen een rol speelt bij depressie, maar dat het hormoon mogelijk ook invloed heeft op angsten. Door de insulineconcentratie te verhogen, herstelde de prikkeloverdracht zich. Interessant was dat het anxioloytische effect van insulinetoediening tevens leidde tot een verbeterde prikkeloverdracht van de serotonerge neuronen.1
Eerder dieronderzoek liet al zien dat metformine, een veelgebruikt antidiabetesmedicijn, angstig en depressief gedrag bij dieren kan verminderen. Vervolgonderzoek moet het effect bij mensen aantonen. Hierbij kan niet alleen worden gedacht aan het gebruik van medicijnen om de insulinestofwisseling te beïnvloeden. Voeding, waaronder een ketogeen voedingspatroon, is tevens in staat om de insulinestofwisseling gunstig te beïnvloeden. De eerste stappen in deze richting zijn al gezet. Uit een tweejarig klinisch onderzoek met diabetes type 2-patiënten bleek een ketogeen voedingspatroon niet alleen de suikerstofwisseling te verbeteren, maar ook subklinische depressieve symptomen gedurende de gehele studielooptijd te verminderen.2
Bronvermelding:
1. Martin, H., Bullich, S., Martinat, M., Chataigner, M., Di Miceli, M., Simon, V., ... & Fioramonti, X. (2022). Insulin modulates emotional behavior through a serotonin-dependent mechanism. Molecular Psychiatry, 1-10.
2. Adams, R. N., Athinarayanan, S. J., McKenzie, A. L., Hallberg, S. J., McCarter, J. P., Phinney, S. D., & Gonzalez, J. S. (2022). Depressive symptoms improve over 2 years of type 2 diabetes treatment via a digital continuous remote care intervention focused on carbohydrate restriction. Journal of Behavioral Medicine, 45(3), 416-427.