Vitamine K taboe bij sommige geneesmiddelen

04 Feb, 2019

Door: Han Siem

Het verbaast me soms dat bepaalde geneesmiddelen niet regulier geregistreerd staan en uitsluitend complementair beschikbaar zijn. Vitamine K is zo’n product. Alleen vitamine K1 staat geregistreerd; vitamine K2 wordt in het geheel niet toegepast als geneesmiddel. De meesten van mijn reguliere collega’s zullen zelfs niet weten waar vitamine K2 voor wordt ingezet, ondanks vele wetenschappelijke bewijzen en diverse indicaties. Bij de toepassing van vitamine K, en vooral in combinatie met reguliere geneesmiddelen, zijn er echter wat klinisch relevante interacties waar u rekening mee moet houden.

Vitamine K omvat een groep chemisch identieke, vet-oplosbare stoffen, naphtoquinonen genoemd.¹ Synoniemen voor vitamine K1 zijn onder andere phytonadione, phylloquinone en phytomenadione; voor vitamine K2 is dat enaquinone (MK1 t/m 13). Vitamine K is een essentiële voedingsstof. Onderzoek suggereert dat de meeste mensen een subklinisch tekort aan vitamine K hebben, vooral K2.² Vitamine K1 wordt voornamelijk door de lever opgenomen en zorgt voor activering van stollingsfactoren en is essentieel voor de bloedstolling, terwijl vitamine K2 onder andere in de vaatwand actief is. Een chronisch tekort kan een risicofactor zijn voor degeneratieve ziekten zoals osteoporose, hart- en vaatziekten en kanker.^2,3

Vitamine K1 wordt regulier onder andere gebruikt ter preventie en behandeling van hypoprothrombinemie, als antidotum bij coumarine-gebruik en bij pasgeborenen als profylaxe van bloedingen door vitamine K-deficiëntie. Vitamine K2 is regulier (nog) niet geregistreerd en wordt als supplement onder andere ingezet bij osteoporose, hart- en vaatziekten, insulineresistentie en diabetes 2.
Wie in het Farmacotherapeutisch Kompas zoekt op vitamine K vindt maar twee geregistreerde geneesmiddelen: Konakion (vitamine K1 in injectievorm) en vitamine K1 als drank voor toepassing bij pasgeborenen en als antidotum bij het gebruik van vitamine K-antagonisten ofwel de reguliere antistollingsmiddelen van het type coumarine. Een belangrijke functie van vitamine K is het activeren van GLA-eiwitten die de calciumhuishouding reguleren (samen met vitamine D3) en artherosclerose en botontkalking tegengaan.⁴ Zo bleek uit een studie onder 244 gezonde, postmenopauzale vrouwen tussen de 55-65 jaar dat onder invloed van vitamine K2 (180 mcg/dag) de vaatstijfheid verminderde. Na drie jaar was de vaatstijfheid in de vitamine K2-groep verminderd door een verbetering van de vaatwandflexibiliteit.⁵

www.devitamineapotheek.nl

Lees het gehele artikel vanaf pagina 10 in OrthoFyto 1/19.

Wilt u het hele artikel als PDF ontvangen? Bestel het dan hier voor € 3,50

Bronvermelding

1. Abdel-Rahman, M.S., Alkady, E.A., Ahmed, S., Menaquinone-7 as a novel pharmacological therapy in the treatment of rheumatoid arthritis: A clinical study. Eur J Pharmacol. 2015;761:273-8.
2. Theuwissen et al. Low dose menaquinen supplementation improved extrahepatic vitamine K status. Br J Nutr 2012 jan 31:1-6
3. McCann et al. Vitamin K, is micronutrient inadequacy linked to diseases of aging? Am J Clin Nutr.2009;889-907
4. Theuwissen, E., Teunissen, K.J., Spronk, H.M., Hamulyák, K., Ten Cate, H., Shearer, M.J., Vermeer, C., Schurgers, L.J. Effect of low-dose supplements of menaquinone-7 (vitamin K2) on the stability of oral anticoagulant treatment: dose-response relationship in healthy volunteers. J Thromb Haemost.2013 jun;11 (6):1085-92
5. Knapen et al. Menaquinone-7 supplementation improves arterial stiffness in postmenopausal women, Thromb Haemost 2015. 113 (05): 1135-1144
6. Han Siem. Pas op bij combinatie complementaire middelen en reguliere antistollingsmiddelen. Orthofyto okt 2017: 10-11
7. www.denationaletrombosedienst.nl
8. The Natural Standard
9. Spigset O. Reduced effect of warfarin caused by ubidecarenone. Lancet 1994;334:1372-3
10. Dowd P, Zheng ZB. On the mechanism of the anticlotting action of vitamin E quinone. Proc Natl Acad Sci USA 1995;92:8171-5.
11. Konoplyannikov et al. New therapeutic approaches to arterial calcification via inhibition of transglutaminase and β-catenin signalling Curr Pharm Des. 2014; 20(37): 5811-20
12. Beazley et al Quercetin attenuates warfarin-induced vascular calcification in vitro independently from matrix Gla protein. J Biol Chem 2013 Jan 25; 288 (4): 2632-40